KÖY ENSTİTÜLERİYLE İLGİLİ MECLİSTE YAPILAN YASAL DÜZENLEMELER (1937-1966)

Authors : Recep Büyüktolu, Oral Ateş

Pages : 319-354

Doi:10.18244/cttad.1421949

View : 40 | Download : 36

Publication Date : 2024-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Köy enstitüleri Cumhuriyet Türkiye’sinin değerlerini ülkenin en ücra köşelerine kadar ulaştıran, köylüleri yeni rejimle buluşturan, kaynaştırmayı ve kırsal kalkınmayı amaçlayan önemli bir eğitim hamlesidir. Köylerde ihtiyaç duyulan öğretim faaliyetlerinin yanı sıra taşradaki yaşamı kolaylaştıracak ekonomik, sosyal ve kültürel faaliyetleri modern ve evrensel bir bilinçle gerçekleştirme, geliştirme düşüncesinin ürünüdür. 1939 yılında toplanan Birinci Maarif Şurası’nda alınan kararların ardından köy enstitüleri, ilk olarak 17 Nisan 1940 tarihinde açılmıştır. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün ve Cumhuriyet Halk Partisi iktidarının özel önem verdiği bu okullar Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in bakanlığı döneminde faaliyetlerine başlamış olsa da okulların mimarı İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’tur. İlerleyen yıllarda bu okulların sayısı 21’e ulaşmıştır. Beş yıllık bir eğitim öğretim süresine sahip bu okullarda uygulanan müfredat; kültür dersleri, tarım dersleri ile uygulamaları, teknik dersler ile uygulamaları, müzik ve folklor uygulamaları gibi çalışmalardan oluşmaktaydı. Faaliyetleri ve mezunları üzerine zaman zaman büyük tartışmaların yaşandığı bu okullar Celal Bayar’ın cumhurbaşkanlığı ve Demokrat Parti iktidarı döneminde, 1954 yılında, ilk öğretmen okullarına dönüştürülerek kapatılmıştır. Çalışmada 1930’lu yılların ilk yarısında tartışılmaya başlanan ve 1940-1954 yılları arasında Türkiye’nin pek çok yerinde eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdüren köy enstitülerinin açılması, teşkilatlanması, yaşanan aksaklıkların giderilmesi ve bu okulların kapatılması gibi gerekçelerle Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılan yasal düzenlemelere yer verilmiştir.
Keywords : Köy Enstitüleri, Yasalar, Öğretmen Okulları, İsmail Hakkı Tonguç, Eğitim ve Öğretim