Refah Piyasalarının Düzenlenmesi: Türkiye’de Özel Emeklilik Sistemi Örneği

Authors : Aslı Taşdemir

Pages : 25-42

View : 71 | Download : 90

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Son otuz yıl içinde refah piyasalarının piyasalaşma ve çeşitli özelleştirme biçimleri yoluyla genişlemesi ‘piyasa araçları yoluyla refah’ anlayışının Avrupa refah devletlerinde bir norma dönüşmesine yol açmıştır. Bu süreçte, özelleştirilmiş diğer kamu alanlarını konu edinen düzenleme ve düzenleyici devlet tartışmaları refah alanını da kapsayacak şekilde öne çıkmaktadır. Özellikle bakım, eğitim, sağlık ve emeklilik gibi refah piyasalarında geliştirilen farklı düzenleyici kamu müdahalelerinin amaç, araç ve temel prensipleri ve bu müdahalelerin söz konusu refah hizmetlerinin kapsamı ve hizmetten yararlananlar açısından sonuçları ‘sosyal düzenleme’ ve ‘düzenleyici refah devleti’ gibi kavramlar üzerinden ele alınmaktadır. Refah piyasalarındaki sosyal düzenlemeye yönelik müdahaleler piyasalarda sosyal yararı gerçekleştirmeye ve düzenleyici refah devleti kavramı ise mali transferleri tamamladığı düşünülen düzenleyici politikalar yoluyla refahı sağlamaya karşılık gelecek şekilde kullanılmaktadır. Bu çalışma, söz konusu tartışmalar çerçevesinde Türkiye’de 2003 yılında hayata geçirilen, fon sistemine dayanan tamamlayıcı özel emeklilik sisteminin denetlemesi ve düzenlenmesine yönelik politikaları sosyal düzenleme anlayışı ve sosyal fayda amacı niteliği açısından tartışmayı amaçlamaktadır. Türkiye’de özel emeklilik sisteminin oldukça sıkı önlem ve kurallarla denetlendiği ve düzenlendiği belirtilmektedir. Bu çalışma, Türkiye’de özel emeklilik sisteminin düzenlenmesi için geliştirilen politikaların sosyal fayda niteliğini ele alırken, bu politikaların ne ölçüde düzenleyici refah devleti anlayışına karşılık gelebileceğini ve verili düzenleyici araç ve prensiplerin niteliğini ilgili yazını ve resmi verileri analiz ederek değerlendirecektir.
Keywords : Refah Piyasaları, Düzenleyici Refah Devleti, Özel Emeklilik, Türkiye