Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi

Authors : Harun ÇİFTÇİ, Çiğdem ER ÇALIŞKAN, Kübra ÖZTÜRK

Pages : 219-233

Doi:10.28979/jarnas.883611

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :− Bu çalışmada kızartılarak tüketime hazır hale getirilen bazı balık türlerindeki metal düzeylerinin belirlenmesi, elde edilen değerlerin Ulusal ve Uluslararası standartlarla karşılaştırılması ve insan sağlığı riskinin değerlendiril-mesi amaçlanmıştır. Metal tayininde Yüksek Çözünürlüklü Sürekli Işın Kaynaklı Alevli Atomik Absorbsiyon Spektrofototometrisi (HR CS-FAAS) kullanılmıştır. Orta Karadeniz Bölgesinden temin edilen balıkların kas dokularından (kızartma sonrası) alınan örneklerin çözünürleştirilmesinde mikro dalga parçalama sistemi kullanıl-mıştır. Çalışmada metal düzeyleri, Pb için 0.26-0.43 µg g-1; Ni için 0.15-0.25 µg g-1; Cd için 0.03-0.25 µg g-1; Al için 1.3-5.2 µg g-1; Cr için 0.34-2.79 µg g-1; Cu için 1.08-3.33 µg g-1; Fe için 3.64-14.95 µg g-1; Mn için 2.03-3.54 µg g-1; Zn için 4.13-20.72 µg g-1; Ca için 0.25-1.37 mg g-1 ve Mg için 0.27-0.71 mg g-1 aralığında tayin edildi. Balık türlerindeki metal düzeyleri Ulusal ve Uluslararası standartlar ile karşılaştırılarak dokulardaki Tah-mini Haftalık Alım Düzeyi (EWI), Hedef Tehlike Oranı (THQ) ve Tehlike İndeksleri (HI, Toplam THQ) hesap-lanmıştır. Çalışılan metaller için EWI değerlerinin Tolere Edilebilir Haftalık Alım Miktarları (PTWI) değerlerin-den düşük olduğu tespit edilmiştir. THQ ve tehlike indeksi değerlerinin 1’den küçük hesaplanmıştır. Böylece analiz edilen balık türlerinin tüketilmesi halinde tüketici açısından kanser harici sağlık problemlerinin ortaya çıkma olasılığının düşük olacağı kararına varılmıştır.
Keywords : Ağır metal, Balık, Gıda standardı, Risk değerlendirme, Tehlike indeksi