II. Meşrutiyet Döneminde Eğitim Tartışmaları: Ziya Gökalp, Millî Terbiye ve Satı Bey [el-Husrî]

Authors : Ebubekir KEKLİK

Pages : 47-69

View : 35 | Download : 9

Publication Date : 2018-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :II. Meşrutiyet dönemi Türkiye’nin yakın tarihi içinde çok özel bir yere sahiptir. Meşrutiyetin 1908’de yeniden ilanı Osmanlı fikir hayatına büyük canlılık kazandırdı. Fikir hayatındaki canlanma, bu dönemi Türkiye tarihinin en özel dönemlerinden biri hâline getirdi. İlk modernleşme dönemlerinden başlayarak biriken yeni fikirler “ilan-ı hürriyet”le tam bir serbestlik ortamı içinde tartışıldı. Modernleşme döneminin bütün entelektüel birikimi bu dönemde kamuoyu önünde tartışıldı ve yeni düşünceler kısmen de olsa kamuya mâl oldu. Bu tartışma konularından biri de eğitimdi. II. Meşrutiyet dönemi, Osmanlı aydınlarının eğitime dair düşüncelerini kamuoyuyla rahatlıkla paylaştıkları, eğitim sistemini eleştirebildikleri bir zaman dilimi oldu. II. Meşrutiyet döneminin eğitim tartışmalarına, denilebilir ki, Maarif Nazırı Emrullah Efendi’nin “Tuba Ağacı Nazariyesi” ve Ziya Gökalp’le dönemin önde gelen eğitimcilerinden biri olan Satı Bey arasındaki “milli terbiye” tartışmaları damga vurmuştur. Bu makale, Satı Bey ile Ziya Gökalp’in eğitim görüşlerini karşılaştırmak amacıyla kaleme alındı. Öte yandan Ziya Gökalp ve Satı Bey’in “nasıl bir eğitim?” sorusuna verdikleri cevap üzerinden onların temel düşünce yapıları analiz edilmeye çalışıldı.
Keywords : Osmanlı, meşrutiyet, millet, eğitim, milli eğitim, Ziya Gökalp, Satı, el Husrî