A Linguistic Analysis of the Literary Translation of Address Forms from English into Turkish

Authors : Yeşim DİNÇKAN

Pages : 89-110

Doi:10.37599/ceviri.583256

View : 24 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Hitap şekilleri ve hitap adılları toplumları ve toplumsal normları düzenlemede önemli rol oynarlar. Çevirmen, İngilizceden Türkçeye ikinci tekil şahıs ‘you’ adılını çevirirken erek dilde bulunan sen (T) ve siz (V) adılı arasında bir seçim yapmak zorundadır. Bu makalede çevirmenin seçimleri ve bunların olası toplumdilbilimsel açıklamaları, Louisa May Alcott’un Little Women adlı romanından ve Türkçeye Müzehher VA-NU tarafından Küçük Kadınlar adıyla çevirisinden örneklerle incelenmiştir. Romandaki ve çevirisindeki kişilerin birbirlerine hitap şekilleri karşılaştırmalı ve betimleyici bir yöntem aracılığıyla irdelenmiştir. Veri bütüncesi incelenirken sorulan sorular şu şekildedir: a) Aile bireyleri birbirlerine nasıl hitap etmektedir? b) Tanıdıklar birbirine nasıl hitap etmektedir? c) Yabancılar birbirine nasıl hitap etmektedir? İlk iki kategori i-yakın ii- uzak olarak da tekrar ikiye bölünmüştür. Çalışma, dilbilimin betimleyici ve açıklayıcı inceleme yöntemlerini kullanarak yazın çevirisi sırasında çevirmenin seçimlerine yol gösteren normları daha iyi anlamaya çalışmayı amaçlamaktadır. Kaynak metinde ‘you” adılının veya herhangi bir hitap şeklinin kullanıldığı durumlarda çevirmenin seçimlerini nasıl yaptığı ve bu seçimleri etkileyen unsurlar ortaya konmaya çalışılmaktadır. Sonuç olarak, çalışmanın şu konuları aydınlattığı söylenebilir; T/V (sen/siz) adıllarının seçiminde toplumdilbilimsel kategorilerin etkileri; T/V (sen/siz) adıllarının seçiminde kişilerin arasındaki ilişkilerin etkileri; İngilizcede kullanılan hitap şekilleri, bunların Türkçeye çevirileri ve T/V (sen/siz) adıllarının seçiminde etkileridir.
Keywords : hitap adılları, hitap biçimleri, güç, dayanışma, çevirmen seçimleri