Altyazı Çevirisinde Teknoloji Destekli Yaratıcılık Açılımı

Authors : Şirin OKYAYUZ

Pages : 108-132

Doi:10.37599/ceviri.933092

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2021-07-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada yaratıcı altyazı çevirisi olarak betimlenen yenilikçi bir olgu üzerinde durulmuştur. İlk bölümde altyazı çevirisine çeviribilimsel bakış açısındaki değişimler evreler hâlinde özetlenmiş, bu evrimler içinde günümüzde önemle üzerinde durulan kaynakta erişim sağlanması, herkes için tasarım, tümleşik altyazı çevirilerinin oluşturulması gibi açılımlardan da ivme alarak ortaya konan yaratıcı altyazı çevirisi olarak adlandırılabilecek açılıma odaklanılmıştır. Yaratıcılığın altyazı çevirisindeki kapsamına odaklanan bölümde ise, altyazı çevirisinde değişmeyen olgulardan söz edilmiş ve yaratıcılığın nasıl ve nerede devreye girdiği anlatılmıştır. Çalışmayla benzer konularda yapılan çalışmalara örnekler verilmiş, çok disiplinli çalışmalar, teknoloji uzmanlarının, tasarım uzmanlarının çalışmaları ve çeviribilimcilerin kısıtlı çalışmaları örneklenmiştir. Yöntemin betimlendiği bölümde altyazı çevirmeninin temel bakış açısından, uyguladığı bir yöntemin, stratejinin ne amaca hizmet edeceği veya nasıl bir etki yaratacağı araştırılarak bir araya getirilen derlem sunulmuştur. Derlem, internette çalışmada sözü edilen konuda bulunan örneklerden oluşmaktadır. Bulgular kısmında çalışma kapsamında yaratıcı altyazı çevirisinin beş açılımı olarak nitelendirilen sessel düzgüden kaynaklanan etkinin yansıtımı, kaynaktaki vurguların iletimi, ek bilgi iletimi, alımlama ve eşzamanlılık, alıcı odaklılık, duygu aktarımı konuları örneklerle betimlenmiştir. Örnekler tek tek açıklanmış, bu örneklerde uygulanan altyazı çevirisi stratejilerinin ne amaca hizmet ettiği ve edebileceği konusunda görüş ve bulgular paylaşılmıştır. Tartışma ve sonuç bölümünde çalışmada sözü edilen açılımın günümüzde yaygınlığına ve ileriye yönelik potansiyeline odaklanılmıştır. Özellikle de araştırmacıların ve eğitimcilerin bu konuda üstlenmesi gerekebilecek sorumluluklara değinilmiştir.
Keywords : yaratıcı altyazı çevirisi, ayrıntılı altyazı çevirisi, kaynakta altyazı tasarımı, herkes için tasarım, tümleşik altyazı çevirisi