ÇEVRE TARİHİ PERSPEKTİFİNDEN SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİNDE ÖRNEK MEDENİYET: OSMANLI DEVLETİ

Authors : İbrahim YENİGÜN, Vildan BALCI, Abdullah YENİGÜN, Sinan UYANIK

Pages : 158-172

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2023-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Gezegendeki tüm canlılar için yaşam kaynağı olan su, insanoğlu için çok daha büyük ve farklı boyutlarda anlama sahiptir. Öyle ki tarih boyunca yaşamış ve süregelen tüm toplumlar, suyun varlığını referans alarak yaşam merkezlerini buna göre konumlandırmış ve sağlanan durumun sürdürülebilirliği adına potansiyelleri oranında gayret göstermişlerdir. Bu doğrultuda, birbirleriyle savaşmaktan dahi geri durmamış olmaları suyun ne derece ehemmiyet arz ettiğinin bir diğer kanıtı olmuştur. Toplumların varoluşlarında bu kadar yer edinmiş bir faktör, yaşamın her alanına dokunmuş, her geçen sürede zenginleşerek kendi adıyla anılan kültürü oluşturmuştur. Hatta ülkeler, su kültürünün zenginliğiyle eşdeğer olarak gelişmişlik seviyelerini tanımlamışlardır. Bu kültürün, fethettiği her bölgede örnek ve hassas yaklaşımlarla sergilendiği önemli medeniyetlerden biri de tarihteki haklı ve köklü geçmişiyle Osmanlı İmparatorluğu olmuştur. Osmanlı’nın inanç temelli yaklaşımından kaynaklı ayrı bir önemle değerlendirilen su konusu, “su medeniyeti” olarak anılmasına vesile olmuştur. Bağlı olarak su ile ilgili yapılanmalardan suyun korunmasına, su mimarisinden vakıf anlayışı kültürüne kadar pek çok alanda örnek rol model uygulamalar gösteren Osmanlı Devleti, çalışmanın temel eksenini teşkil etmiştir. Bu kapsamda “çevre tarihi” perspektifinden arşiv kayıtları ve konu bağlantılı kaynaklar araştırılmış, suya dair önemli yaklaşımlar, günümüze mesaj niteliğindeki yorumlarla çalışmada ele alınmıştır.
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Su Medeniyeti, Sürdürülebilirlik, Yaklaşımlar