Adana İlindeki Mısır Üretim Alanlarında Zararlı Mısır Kurtlarının (Lepidoptera: Crambidae, Noctuidae) Yaygınlık Durumunun Belirlenmesi

Authors : Serkan PEHLİVAN, Ekrem ATAKAN

Pages : 71-80

View : 22 | Download : 17

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Mısır üretiminde Benekli mısır sapkurdu, Chilo partellus Swinhoe (Lepidoptera: Crambidae) , Mısırkurdu, Ostrinia nubilalis Hübner (Lepidoptera: Crambidae) ve Mısır koçankurdu Sesamia nonagrioides Lefebvre (Lepidopeta: Noctuidae) ekonomik anlamda kayıplara sebep olan en önemli Lepidoptera türleridir. Bu zararlılardan C. partellus, 2014 yılında Türkiye’de ilk kaydından sonra, Çukurova Bölgesi’nde mısır üretim alanlarında hızla yayılmaya başlamıştır. Bu amaçla, 2020 yılında Adana İlinde mısır üretiminin yoğun bir şekilde yapıldığı Balcalı, Ceyhan, Kozan, Karataş, Sarıçam ve Yüreğir ilçelerinde birinci ve ikinci ürün mısırlarda sörvey çalışmaları yapılmıştır. Her mısır tarlasında araziyi temsil edecek şekilde 5 farklı noktada 10 bitkinin tüm kısımları (kök hariç) kontrol edilerek tarlanın mısır kurtları yönünden bulaşıklık oranları saptanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda, birinci ürün mısırlarda bulaşık bitki oranının %17.83-51.94 arasında olduğu, ikinci ürün mısırlarda ise bulaşık bitki oranının %5.18-32.36 arasında değiştiği saptanmıştır. Hem birinci hem de ikinci ürün mısırlarda bitkilerin vejetatif döneminde en yaygın türün C. partellus olduğu ve bulunma oranlarının sırasıyla %93.27-100 ve %89.09-100 arasında değiştiği belirlenmiştir. Püskül+koçan döneminde ise birinci ürün mısırlarda C. partellus %65.22-100 oranlarıyla en yaygın tür olurken, ikinci ürün mısırlarda, Balcalı yöresi hariç, O. nubilalis %50.00-89.29’luk bulunma oranlarıyla yaygın tür olmuştur. Balcalı yöresinde ise ikinci ürün mısırlarda erken dönemden başlayarak tüm sezon boyunca C. partellus yoğun bir şekilde görülmüş olup, mevsimsel bulaşma oranı %94.77 olarak belirlenmiştir. Sesamia nonagrioides ise tüm örnekleme yörelerinde çok düşük oranlarda kaydedilmiştir. Adana İlinde yapılan bu çalışma ile C. partellus’un birinci ürün mısırlarda ana zararlı tür olduğu, ikinci ürün mısırlarda da erken dönemde zararlı olduğu ve erken dönemde zararı nedeniyle diğer mısır kurtlarının gelişmesine fırsat vermediği belirlenmiştir.
Keywords : Mısır, Chilo partellus, Ostrinia nubilalis, Sesamia nonagrioides, yaygınlık, Adana