Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin FOB Satışlarda Sigorta Menfaatine İlişkin E. 2017/682 - K. 2018/8066 Sayılı Kararının Değerlendirilmesi

Authors : Tekincan Akif KARAARSLAN

Pages : 160-175

Doi:10.59399/cuhad.1278901

View : 127 | Download : 112

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Sigorta sözleşmelerinin konusu menfaattir, menfaat ise sigorta ettirenin, sigorta sözleşmesiyle teminat altına almak istediği şey ile arasında belirli bir değer ilişkisini ifade eder. Milletlerarası ticaret hukukunda satım sözleşmelerine eklenen FOB ise satıcı ihracatçının alıcı ithalatçının belirlediği gemiye yükü teslim etmesi şeklini düzenleyen bir teslim şeklidir. Bu tür satışlarda hasar satıcının yükü gemiye teslimiyle birlikte alıcıya geçtiğinden sigorta edilecek menfaat teslime kadar satıcıya teslimden sonra ise alıcıya aittir. Bu nedenle INCOTERMS 2020 kuralları isabetli olarak satıcıya sigorta sözleşmesi yaptırma yükümlülüğü getirmemiştir. Lakin satıcı kendi ad ve hesabına sigorta sözleşmesi akdettiyse bu durumda sigorta sözleşmesinin geçerliliğine menfaat unsurunun varlığına bakılarak karar verilmesi gerekecektir. Şayet sigorta sözleşmesinin konusu olan menfaat unsuru eksikse bu durumda satıcının yaptırdığı sigorta sözleşmesi geçersiz sayılacak, satıcıya sigorta tazminatı ödenmişse ödenen bu tazminat lütuf ödemesi olarak adlandırılacak ve sigorta ettirenin halefiyet hükümlerine dayanmasına engel olacaktır. Ancak Yargıtay önüne gelen davada FOB teslim şekilli bir satışta sigorta menfaatini bedel ödenme ölçütüne göre değerlendirmiş ve buna dayalı olarak başka bir sonuca varmıştır. Çalışmada önce Yargıtay’a teşmil etmiş FOB teslim şekilli uyuşmazlık kararına yer verilecek ardından da menfaat kavramıyla beraber şahsi kanaatimiz açıklanacaktır.
Keywords : FOB Satış, Milletlerarası Ticaret Hukuku, Sigorta Menfaati, Sigorta Menfaatinin Yokluğu, Deniz Aşırı Satışlar, Deniz Ticareti Hukuku