Fıkıh Usûlünde Bir Bütüncül Okuma Yöntemi: Mutlakın Mukayyede Hamli ve Fıkhî İhtilaflardaki Rolü

Authors : Mustafa HAYTA

Pages : 143-170

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2016-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bütüncül yaklaşım, parçacı yaklaşımdan farklı olarak konuşandan sadır olan sözün teker teker ele alınarak değerlendirilmesi ve bir sonuca gidilmesi değil aksine konuşanın gerçekte ne kastettiğini ortaya çıkarmak maksadıyla sözün, olay ve konu bütünlüğü içinde alınması, bir başka ifadeyle aynı konuya ilişkin metinlerin bir havuzda toplanması ve kritiğe tabi tutulmasıdır. Böylelikle bir süreç içinde aynı konuya ilişkin sarf edilen farklı ya da çelişik sözlerin bir yöntem düzeyinde uzlaştırılması da mümkün hale gelmektedir ve neticede bütünün parçadan farklı ve büyük olduğu anlaşılmış olmakta ve parçalar, bir bütünlük içinde anlam kazanmaktadır. Bütüncül okuma dendiğinde fıkıh usulünde iki yöntem akla gelmektedir. Bunlardan biri tahsis diğeri ise takyîttir . Bu çalışmada takyîdin fıkıh usulündeki tanımı, konumu, işlevi ve delaleti üzerinde yapılan tartışmalar ve fıkhî ihtilaflardaki rolü örneklerle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords : Fıkıh Usulü, Mutlak, Mukayyed, Haml, Umum, Tahsis