TABERÎ (ö. 310/923) İLE İBN ATIYYE’NİN (ö. 541/1147) KIRAAT TERCİHLERİNE YAKLAŞIMLARI

Authors : Ahmet Kütükoğlu

Pages : 1-16

Doi:10.30627/cuilah.1419935

View : 89 | Download : 65

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kıraatler hakkında bilgi veren temel kaynaklardan biri de tefsirlerdir. İlk dönem tefsirleri Kur’ân-ı Kerîm’in açıklaması bağlamında kıraat farklılıklarına ve bunların anlam üzerindeki etkilerine değinmişlerdir. İslâm’ın erken dönemi müelliflerinden olan Taberî’nin Câmi‘u’l-beyân adlı tefsiri kıraat farklılıkları ve kıraat tercihleriyle ilgili önemli miktarda bilgi vermektedir. Taberî’nin Câmi‘u’l-beyân adlı tefsirinde kıraatlere yaklaşımı ile İbn Atıyye’nin el-Muharrerü’l-vecîz adlı tefsirindeki yaklaşım arasında önemli farklar vardır. İki tefsirde kıraatlerle ilgili yorumların tarihî süreçte değiştiği veya sahih ve şâz kıraat ayrımının artık tartışmasız şekilde bilindiği kesinlik kazanmıştır. Bu sebeple Taberî’nin İslâm beldelerine nispet ettiği sahih kıraatler, İbn Mücâhid’in tasnifinden sonra yedi kıraat imamına nispet edilmiştir. Taberî’nin kıraatlerin sıhhatiyle ilgili verdiği bilgilerin önemli bir kısmı da bu sebeple İbn Atıyye tefsirinde söz konusu edilmemiştir. Bu çalışmada, Taberî’nin kıraat tercihlerine yaklaşımını kendisinden yaklaşık iki buçuk asır sonra yaşamış olan İbn Atıyye el-Endelüsî’nin el-Muharraru’l-vecîz adlı tefsirinde kıraat tercihiyle ilgili görüşleriyle karşılaştırıp bu iki eser arasındaki farklılıklara değineceğiz.
Keywords : Kıraat, Taberî, İbn Atıyye, İbn Mücâhid, Tercih