TÜRKİYE’DE GIDA ÜRÜNLERİ FİYATLARINDAKİ OYNAKLIK :BİR EKONOMETRİ UYGULAMA

Authors : Seda ŞENGÜL, Kenan LOPCU

Pages : 111-122

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2018-10-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki düşük gelirli tüketiciler öngörülemeyen aşırı fiyat artışlarından en fazla etkilenen kesimi oluşturmaktadır. Tarım sektörü diğer sektörlere oranla daha fazla fiyat değişkenliğine sahiptir. Tarım ürünlerindeki fiyat dalgalanmaları 2008 ve 2011 yıllarında en üst düzeye yükselmiştir ve tarımsal ürünler yüksek düzeyde fiyat değişkenliği ile karakterize edilmiştir. Bu durum dört ana faktör ile açıklanabilmektedir: Bunlar verimliliğin iklim ve hastalık gibi nedenlerden dolayı dönemden döneme değişiklik göstermesi, tarım ürünleri fiyat esnekliğini, tarımda üretimin ciddi zaman alması nedeniyle daha düşük olması ve gelişmekte olan ülkelerde artan nüfus ve gelirdir. Tarımsal ürün fiyatlarındaki değişkenlik küresel bir olgu olarak tanınmakla birlikte açlık ve yetersiz beslenme ile mücadele, gıda üretimini arttırma, tüketici gıda fiyatlarını istikrarlı kılma ve küçük çiftçilerin üretimini arttırma önünde de temel bir engel olarak görülmektedir. Gıda fiyatlarındaki oynaklığının yoksul kesimler üzerindeki etkisi  çok daha şiddetlidir. Öte yandan, gıda fiyatları şu an için Türkiye'de enflasyonun kontrol edilememesinin ana sebeplerinden biri olarak gösterilmektedir. Bu araştırmada, gıda fiyatlarındaki oynaklık et ve süt ürünleri için üretici ve tüketici boyutlarında ayrı ayrı incelenerek, üretici ve tüketici fiyatlarındaki oynaklık GARCH modelleriyle 1995-2015 dönemine ait veriler kullanılarak analiz edilmiştir. 
Keywords : Fiyat Oynaklığı, Et, Süt, ARCH, GARCH, Türkiye