ÇANKIRI YÂRAN SOHBETLERİNDE MİTOLOJİK ÖGELER

Authors : Enis YALÇIN

Pages : 239-251

Doi:10.35379/cusosbil.942692

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2021-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Mitler, ilk çağlardan itibaren insanların davranışları ve inanışları üzerinde şekillendirici bir etki yaratmıştır. Kutsal kabul edilip inanıldıklarından dolayı da bu etki nesilden nesle aktarılarak geleneklere ve göreneklere sirayet etmiştir. İnsanlar yeni kültür ve medeniyet dairelerine girseler bile mitlerden kaynaklanan bu davranış ve inanış kalıplarını -bazen bilinçli bir şekilde bazen de farkında olmadan- yaşatmaya devam etmişlerdir. Bu bağlamda selamlama faslından yemeklerin yenilip duaların edildiği bölüme kadar bir ritüel havasında gerçekleştirilen yâran sohbetlerinde de mitlerin izlerini görmek mümkündür. Yâran sohbetlerindeki mitolojik unsurların tespiti, mitlerin halk kültürü içerisinde hâlâ varlığını sürdürdüğünü gözler önüne sermek açısından oldukça önemlidir. Yapılan literatür taramasında yâran sohbetlerini konu alan birçok kitap, bildiri ve makale yayımlanmış olmasına rağmen yâran sohbetlerinin mitolojik arka planını konu alan çalışmaların oldukça sınırlı olduğu görülmektedir. Bu çalışmada mitlerin özelliklerine değinilip yâran sohbetleri tanıtıldıktan sonra Çankırı yâran meclislerinde oynanan oyunların, bu oyunlarda giyilen kostümlerin, kullanılan aletlerin ve icra edilen müziklerin mitik özellikleri üzerinde durulmuştur.
Keywords : Arap verme, başağa, Çankırı Yâran Sohbetleri, deve oyunu, sohbet toplantısı, yâran