TÜRK CEZA ADALET SİSTEMİ VE SUÇ: PANEL VERİ ANALİZİ

Authors : Filiz TEPECİK

Pages : 90-106

Doi:10.35379/cusosbil.1164563

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2023-04-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Türk Ceza Adalet Sisteminin suç üzerindeki caydırıcı etkisini analiz etmeyi hedeflemektedir. Ceza adalet sistemleri temelde suçların soruşturulmasını, suçluların belirlenmesini, cezalandırılmasını ve hapsedilmesini içerir. Suçun soruşturulması ve suçluların belirlenmesi savcılık ve polis eliyle yürütülür. Cezalandırma ya da hapsetme kararları ise mahkemeler tarafından verilir. Bu çalışmada suçun ekonomik teorisine uygun olarak bu basamaklar birer açıklayıcı değişken hâline getirilmiştir. Bu nedenle, bu çalışmada Türkiye\`deki suç türlerine göre suçun miktarı ile türlerine göre suçun aydınlatılma oranı insert ignore into journalissuearticles values(suçun temizlenme oranı);, mahkemelerce verilen mahkûmiyet karar sayıları ve hapis cezası oranı arasındaki ilişki araştırılmıştır. Analizde kullanılan panel, 17 suç türünü insert ignore into journalissuearticles values(Türk Ceza Kanunu 2. kısım da düzenlenen Kişilere Karşı Suçlar başlığı altında yer alan); ve 2009-2020 arası dönemi içermektedir. Veriler Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü\`nün kamuya açık verilerinden derlenmiştir. Analizin sonucunda elde edilen bulgular, suçun soruşturulması ve suçlunun tespit edilmesi adı verilen suçun aydınlatılması adımının, herhangi bir suça verilen cezadan veya hapis cezası olarak düşünülebilecek cezanın şiddetinden daha yüksek caydırıcılığa sahip olduğunu göstermiştir. Diğer bir ifade ile suçla mücadelede ya da suçu caydırmakta kolluk ve savcılık diğer kurumlardan daha etkili bulunmuştur.
Keywords : Caydırıcılık, Suçun çözümlenme aydınlatılma, oranı, Mahkûmiyet olasılığı, Hapis cezası oranı, Heterojen katsayılı panel veri modelleri