TELEVİZYON DİZİLERİNDE AKTİVİTE TEORİSİ VE YAŞLILIKTA BİLGELİK BAĞLAMINDA YAŞLI TEMSİLİ: GÖNÜL DAĞI DİZİSİ CİRİTÇİ ABDULLAH ÖRNEĞİ

Authors : Furkan Ulusal, Hande Kırışık

Pages : 47-63

Doi:10.35379/cusosbil.1392671

View : 117 | Download : 177

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Modern çağda, televizyon-toplum ilişkisinde televizyonun belirleyici bir rolü bulunmaktadır. Bu durum temsil kavramının önemini ortaya koymaktadır. Medya, toplumsal algı ve davranışları yansıtan önemli bir araçtır. Ancak medyada yaşlı temsili olumsuz söylemler üzerinden şekillenmekte ve yaşlılar korunmaya muhtaç ve edilgen bireyler olarak kalıplaştırılmaktadır. Buna karşılık yaşlı temsilinin kötü-eksik-yetersiz temsilinin aksine olumlu yönlerine odaklanmanın yaşlanma algısını da olumlu anlamda etkileyeceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı aktivite teorisi ve yaşlılıkta bilgelik kavramı çerçevesinde televizyonda yaşlı temsilinin bir örneği olarak Gönül Dağı dizisinde yer alan Ciritçi Abdullah karakterini analiz etmektir. Bu bağlamda araştırma nitel desende yapılandırılmıştır. Araştırmanın analizinde nitel içerik analizi ve betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Bulgular 2 ana temaya ve 3 alt temaya ayrılmıştır. Ana temalardan ilki aktivite teorisi bağlamında Ciritçi Abdullah örneğidir. Bu ana tema altında 3 alt tema bulunmaktadır. Bunlar (1) fiziksel aktivite (2) sosyal katılım ve sosyal destek (3) sosyal rol ve aile ilişkileri biçimindedir. İkinci ana tema ise yaşlılıkta bilgelik bağlamında Ciritçi Abdullah örneğidir. Sonuç olarak, literatürün aksine Ciritçi Abdullah karakterinin bilge, aktif, yardımsever, aile ilişkilerinin ve sosyal çevresinin güçlü olduğu ve yaşlı temsilinin olumlu olduğu bir rolde olduğu söylenebilir. Bu tür yaşlı temsillerinin medyada yaygınlaşması ve yaşlı temsili ile ilgili çalışmaların artırılması önerilmektedir.
Keywords : yaşlı birey, yaşlı yemsili, aktivite teorisi, yaşlılıkta bilgelik, nitel desen