PATERNALİST ANLAYIŞ PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE VE SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ

Authors : Alperen Fatih Aydın, Fatih Çavdar

Pages : 241-258

Doi:10.35379/cusosbil.1420209

View : 117 | Download : 122

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Devlet baba olarak da adlandırılan paternalist devlet anlayışı, devletin, bireylerin refah ve huzurunu artırmak amacıyla toplum sağlığı açısından zararlı olduğu düşünülen bazı maddelerin –erdemsiz mal olarak nitelendirilen sigara, alkol ve şekerli içecekler gibi- kullanımının zorla engellenmesi veya kısıtlanması temeline dayanmaktadır. Devletin özellikle, erdemsiz mallar üzerinde yoğunlaştığı bu anlayışta, erdemsiz malların tüketiminin önüne geçilmesi ve vatandaşların refah seviyelerinin artırılması sağlanmaya çalışılmaktadır. Erdemsiz mallar toplum sağlığını olumsuz etkileyen, negatif dışsallığa sahip mal ve hizmetlerdir. Bu noktada, özellikle günah vergileri olarak adlandırılan vergiler önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Günah vergileri; sigara, alkol ve şekerli içecekler gibi aşırı tüketildiğinde toplum sağlığına zarar veren malların tüketimini caydırmak amacıyla kullanılan bir vergidir. Bu sayede, toplum sağlığını olumsuz etkileyen ve negatif dışsallığa sebep olan bazı malların toplumdan uzak tutulması sağlanmaktadır. Ülkemizde ise günah vergisi niteliğinde kabul edebileceğimiz Özel Tüketim Vergisi, tütün ürünlerinin tüketiciye olan maliyetini yükseltmektedir. Bu çalışmada, Türkiye ve seçilmiş bazı ülkelerde tütün ürünleri üzerinden alınan Özel Tüketim Vergisi uygulaması değerlendirilmiştir. Sonuç itibariyle, erdemsiz bir mal olan tütün ürünleri üzerinden alınan Özel Tüketim Vergisinin söz konusu malların tüketiminin engellenmesinde/azaltılmasında tek başına yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Paternalist Devlet, Erdemsiz Mallar, Günah Vergileri, Tütün Ürünleri, Özel Tüketim Vergisi