HALDUN TANER’İN “KEŞANLI ALİ DESTANI” VE AXEL OLRİC’İN EPİK YASALARI

Authors : Çiğdem AKYÜZ

Pages : 1-11

Doi:10.14520/adyusbd.217

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2012-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Sözlü ve yazılı ürünler birbirlerinden farklı yaratmalar olsalar da çağdaş/yazılı ürünlerin sözlü kültürden etkilenmesi kaçınılmazdır. İlk olarak dini ayinlerde görülen, “isteğini bedensel hareketlerle anlatma”nın kültürel bir miras olarak toplumsal hafızada korunduğu ve çağdaş tiyatronun temelinin de ilkel insanın ritüellerinde var olan kültürel hazineden beslendiği düşünülmektedir. Axel Olric, toplumsal hafızada saklanan bu ve benzeri kültürel verilerin “sage”lerde (halk masalı, mit, efsane, halk şarkısı vb.) bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde korunduğunu göstermek için “halk anlatılarının epik kuralları”nı on beş maddede sistematize etmiş ve bu tespitlerini birçok eser üzerinde deneyimleyerek ispatlamaya çalışmıştır. Haldun Taner’in, bir gecekondu mahallesinde yaşananlardan kesitler sunduğu “Keşanlı Ali Destanı”nda, Bertolt Brecht’in “epik tiyatro” anlayışıyla, Geleneksel Türk Tiyatrosundan (halk tiyatrosu) izler bulunmakla birlikte, halk söylemi, duyuş ve düşünüşünden de yararlanılmıştır. Bu makalede, Olric’in halk anlatılarından yola çıkarak oluşturduğu epik kuralları, “Keşanlı Ali Destanı”na tatbik edilecek, söz konusu eser, bu yasalara uyan ve uymayan yönleriyle değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Keşanlı Ali Destanı, epik yasalar, Axel Olric