BİRİNCİ TBMM DÖNEMİNDE MUSTAFA KEMAL PAŞA’NIN MECLİSİ AÇIŞ KONUŞMALARINDA “MİLLİ İRADE” KAVRAMINA YAKLAŞIMI

Authors : Fuat UÇAR

Pages : 709-738

Doi:10.14520/adyusbd.530602

View : 26 | Download : 24

Publication Date : 2019-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Milli irade kavramı demokrasilerin en temel ilkelerinden birisidir. Mustafa Kemal Paşa, Milli Mücadele’nin başından itibaren milli egemenlik ilkesini benimsemiş ve uygulama çabası içerisinde olmuştur. Milli Mücadele yıllarında, Müdafa-i Hukuk Cemiyetleri’nin ve kongrelerin oluşturulması sürecinde ifade ettiği ve dayandığı en büyük unsur ve temel prensip “ milli irade ” kavramı olmuştur. Milli Mücadele’nin devam ettiği Birinci Meclis döneminde (1920-1923) Meclis’in açılmasıyla milli irade ve milli egemenlik düşüncesi etkin hale gelmiştir.  Mustafa Kemal Paşa, her yasama döneminde yapmış olduğu Meclis’i açış konuşmalarında, diğer konuların yanında milli irade üzerinde önemle durmuştur. Özellikle milli irade kavramına yönelik değerlendirmeleri daha sonraki dönemlerde gerçekleşecek uygulamalar hakkında fikir vermektedir. Mustafa Kemal Paşa’nın Milli Mücadele’nin zor şartlarında gerek faaliyetleriyle gerekse Meclis’teki konuşmalarıyla milli irade kavramı üzerinde önemle durması, milli iradenin benimsenmesinde ve milli egemenlik ilkesinin yerleşmesinde önemli bir dayanak oluşturmuştur.
Keywords : Milli İrade, Millet Meclisi, Mustafa Kemal