KEYKUBADİYE SARAYI GEOMETRİK SÜSLEMELİ SIR ALTI ÇİNİLERİ

Authors : Şükrü DURSUN

Pages : 639-675

Doi:10.14520/adyusbd.868384

View : 32 | Download : 14

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu Selçuklu Devleti’nin önemli yönetim merkezlerinden olan Kayseri’deki Keykubadiye Sarayı’nda gerçekleştirilen sondaj ve kazı çalışmalarında (2014-2019) saraya ait mimari kalıntıların yanı sıra farklı tür ve özelliklerde çeşitli buluntular da elde edilmiştir. Buluntular içerisinde, dönemin zengin süsleme repertuarından örnekler taşıyan çiniler ön plana çıkan eserlerdendir. Bu çalışmada, farklı teknik ve süsleme türlerine sahip çiniler içerisinde, sır altı tekniğinde hazırlanmış geometrik süslemeli levha çiniler ele alınmıştır. Birçoğu bilim dünyasına ilk kez tanıtılacak olan bu çiniler mevcutta tam form vermese de birleşim gösteren parçalar bir araya getirildiğinde bunların kare veya dikdörtgen levhalar olduğu anlaşılmaktadır. Çinilerin hamurları krem renkte sık ve ince gözenekli, 3-4 cm değişkenlik gösteren kalınlıktadır. Renksiz şeffaf veya şeffaf turkuaz sır altında beyaz astar üzerinde, siyah konturlamayla oluşturulan şeritler (çizgi) ile çokgenler geometrik süslemelerin belirleyici unsurlarıdır. Çinilerdeki kompozisyonlardan birisi zikzak düzenlemesi iken, diğerleri şeritler veya çokgenlerin geçmeleriyle oluşan kompozisyonlardır. Zikzak haricinde, süslemelerin gruplandırması şeritler veya çokgenlerden hareketle kompozisyon düzenine göre yapılmıştır.
Keywords : Keykubadiye Sarayı, Geometrik Süsleme, Sır Altı Çini, Anadolu Selçuklu Dönemi, Ortaçağ Arkeolojisi