DÖNGÜSEL EKONOMİ KAPSAMINDA ATIK MİKTARLARININ BULANIK MANTIK İLE HESAPLANMASI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Authors : Nuh Okumuş, Abdullah Kargın

Pages : 704-736

Doi:10.14520/adyusbd.1634434

View : 51 | Download : 56

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türkiye’deki 81 ilin ayrı ayrı yıllık atık miktarlarını belirlemek amacıyla yapay zeka destekli bir uygulama yapıldı. Bu uygulama için bulanık mantık temelli Fuzzy Matlab ara yüzü kullanıldı. Uygulamanın kullanılabilirliğini görmek için TÜİK tarafından belirlenen 2020 yılı toplam atık verileri kullanıldı. Atıkların sınıflandırılmasında Sanayi, Maden-Termik, Sağlık Kuruluşu ve Nüfus kriterleri göz önünde bulunduruldu. Bu sınıflandırma, TÜİK verilerinin bu kategoriler altında sınıflandırılmış olması nedeniyle tercih edilmiştir. Bu uygulama ile 81 ilden 2020 yılında toplanması gereken atık miktarı belirlendi. Böylece illere göre atık miktarını tahmin etmek ve atık yönetimi süreçlerinde verimliliği artırma amaçlandı. Elde edilen bulgular, yerel yönetimlerin ve ilgili paydaşların atık yönetimi stratejilerini iyileştirmelerine yönelik somut veriler sunarak, sıfır atık hedeflerine ulaşma yolunda daha etkin politikalar geliştirmelerine yardımcı olabilir. Yapay zekâ destekli atık yönetimi sistemlerinin kullanımının artırılması, yalnızca çevresel sürdürülebilirliği artırmakla kalmayacak, aynı zamanda atıkların ekonomiye kazandırılmasına da olanak sağlayacaktır. Sonuç olarak, bu tür araştırmalar, Türkiye’nin atık yönetiminde verimliliği artırırken, aynı zamanda sıfır atık hedefine ulaşma yolunda bir adım daha atılmasına katkı sağlayacaktır
Keywords : Bulanık Mantık, Fuzzy Matlab Ara Yüzü, Yapay Zeka, Atık Miktarı, Sıfır Atık, Geri Dönüşüm.