Eski Türkçede Yıŋak, Sıŋar, Buluŋ Kelimeleri Üzerine Bir İnceleme

Authors : Aybüke Betül DOĞAN

Pages : 74-94

Doi:10.32321/cutad.457742

View : 15 | Download : 27

Publication Date : 2018-12-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Eski Türkçede yer bildiren eş anlamlı yıŋak , sıŋar ve buluŋ kelimeleri incelenmiş; belli başlı Eski Türkçe metinler taranmak suretiyle, bu kelimelerin kullanım farklılıkları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Köktürkçe, Eski Uygurca’ya ek olarak Karahanlıca metinlerden Dîvān-ı Lûgati’t-Türk ve Kutadgu Bilig de değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Araştırmada, Eski Türkçenin hangi döneminde hangi kelimenin daha sıklıkla tercih edilmiş olduğu ve yanına hangi unsurları çektiğine dikkat çekilmiştir. Çalışma yapılırken Eski Türkçe döneme ait metinlerden bir araştırma alanı belirlenmiş; bu metinler dışında tarama yapılmamıştır. Bu durum, incelememizin sınırlılığını belirlemiştir. Bunun yanı sıra, çağdaş Türk lehçelerinde, Tarama ve Derleme Sözlüğü’nde yıŋak , sıŋar ve buluŋ kelimelerinin birebir karşılığı olup olmadığına bakılmış, ilgili kelimelerden örnekler gösterilmiş; etimolojilerine ve söz grupları içindeki durumuna değinilmiştir. Böylece Eski Türkçe’nin aynı kavram alanını karşılayan yıŋak , sıŋar ve buluŋ “taraf, yön, cihet, yan” kelimelerinin söz varlığı içindeki durumu açıklanmaya çalışılarak, bu alanda katkı sağlanması hedeflenmiştir.
Keywords : Eski Türkçe, Karahanlıca, Söz Varlığı, Etimoloji, Sözdizimi