R.N.GÜNTEKİN’İN “DUDAKTAN KALBE” ROMANININ ÖZBEKÇE ÇEVİRİSİNDE METAFORLARIN VERİLMESİ YÖNTEMLERİ

Authors : Zilola KHUDAYBERGENOVA

Pages : 143-164

Doi:10.32321/cutad.566408

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2019-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Özbekistan bağımsızlığına kavuştuktan sonra Özbekistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke Türkiye oldu. Bu durum sayesinde, Türk edebiyatındaki önemli eserlerin Özbek Türkçesine çevrilmesinde sayıca gözle görülür bir artış oldu. Ünlü Türk yazarı Reşat Nüri Güntekin’in Dudaktan Kalbe romanı da bu dönemde Özbek yazarı Miraziz Azzam tarafından Özbek Türkçesine çevrildi ve bu kitap Özbek okuyucularının beğenisine sunuldu. Ancak Özbek Türkçesi çeviribiliminde bu eserin çeviri kalitesi, seviyesi, tercüman mahareti gibi konular üzerine herhangi bir özel araştırma yapılmadı. Bu makalede önce metafor ve onun dilbilimdeki tanımı ve tasnifinden bahsedilmiştır. Sonra Güntekin’in Dudaktan Kalbe romanının kaynak ve erek dillerdeki nüshaları mukayese edilerek incelenmiştir. Aynı zamanda söz konusu romanın güzelliğini sağlayan, onun özgün üslubunun bir belirtisi olan metaforların çeviride verilme yöntemleri ve yolları araştırılmıştır. Bunun yanında Güntekin’in Dudaktan Kalbe romanında kullanan edebî ve lisani metaforların Özbek Türkçesinde verilme yolları ile tercüman mahareti değerlendirilmiştir.
Keywords : Türkiye Türkçesi, Özbek Türkçesi, çeviri, metafor, metaforların tasnifi, gerçek anlam, mecaz anlam