ERKEN BİR KARNAVALESK ROMAN DENEMESİ: YENİŞEHİRDE BİR ÖĞLE VAKTİ

Authors : Sema ÇETİN BAYCANLAR

Pages : 427-437

Doi:10.32321/cutad.1059025

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2022-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :1960’lı yıllarda yazmaya başlayan Sevgi Soysal’ın edebi yaşamı boyunca farklı edebi türlerde verdiği anlatıların edebiyat dünyasında merak uyandıran aynı zamanda eleştirilen yönlerinden biri de içerik ve biçim açısından yeniliğe olan ilgisidir. Soysal’ın hikâye ile roman arasında sıkışıp kalmaktan ziyade iki edebi türün olanaklarını sınırsızca kullanmaya olan merakı ve cesareti dikkat çekicidir. Yenişehir’de Bir Öğle Vakti romanı da yazıldığı yıllarda anlatım tutumu ve içeriğiyle çağdaşı romanlardan ayrılan bir eser olarak değerlendirilir. Soysal, eserinde aynı mekân içinde toplumun sosyo-ekonomik olarak farklı kesimlerini temsil eden, gelişigüzel bir kalabalığın içinden roman kişilerini seçer ve onları ana hikâyenin içine yerleştirmektense her birinin hikâyesini ayrı ayrı yazmayı tercih eder. Mikhail Bakhtin, romanda karnavelesk unsurları besleyen ve gerçekleştiren unsurları geniş bir yelpaze içinde ele alır. Bakhtin’in değerlendirmelerinin ışığında grotesk gerçeklik, karnaval ruhu, diyalojik unsurlar gibi başlıklar, herhangi bir romanın karnavalesk romanla kurduğu ilişkiyi tanımlamakta ayrıt edici unsurlar taşır. Bu bağlamda Yenişehir’de Bir Öğle Vakti, karnaval ruhunu yansıtması, grotesk gerçekliğin bedene-canlılara ait söylemi ve diyalojik unsurlar açısından kısmen de olsa bu roman türünün özelliklerini taşır. Bu çalışmada, Türk edebiyatında daha çok modernist ve postmodernist roman özelinde ele alınan karnavalesk unsurların erken bir örnek olarak Yenişehir’de Bir Öğle Vakti’nde değerlendirilmesini mümkün kılan unsurlar üzerinde durulacaktır.
Keywords : Sevgi Soysal, Roman, Karnavalesk Roman