Erişkin Tip Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nda Kronotip ve Klinik Özellikler

Authors : Furkan COŞKUN, Lut TAMAM, Mehmet Emin DEMİRKOL

Pages : 312-323

Doi:10.5798/dicletip.755717

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2020-06-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocukluk yıllarında başlayıp, ergenlik ve yetişkinlik döneminde de devam eden bir nörogelişimsel bozukluktur. Biyolojik ve davranışsal yönden bireyler sabahçılık ve akşamcılık şeklinde farklı kronotiplere sahiptirler. Psikiyatrik bozuklukların kronotip farklılıklarıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada DEHB’de kronotip ve klinik özelliklerin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntemler: Bu çalışma Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yürütmüş ve kesitsel desene sahiptir. Polikliniğe ilk kez başvuran 180 olgu ve psikiyatrik öyküsü olmayan 33 sağlıklı gönüllü çalışmaya dahil edilmiştir. DEHB belirtilerini taramak ve klinik görüşmeye alınacak olguları belirlemek amacıyla Erişkin DEHB Kendi Bildirim Ölçeği ve Erişkin DEHB Tanı ve Değerlendirme Envanteri kullanılmıştır. Klinik görüşmeye alınan olgulara Erişkinlerde DEHB için Tanısal Görüşme, Sabahçılık Akşamcılık Anketi, DSM-IV Eksen I Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I) uygulanmıştır. Bütün olgularda DSM-5 ölçütleri baz alınarak değerlendirme yapılmıştır. Bulgular: DEHB’nin psikiyatri polikliniğine ilk kez başvuran olgularda görülme sıklığı %18.3 bulunmuştur. DEHB tanılı olgularda akşamcılık görülme oranı klinik popülasyona ve kontrol grubuna göre anlamlı oranda yüksek bulunmuştur. Ayrıca DEHB tanılı olgularda erkek cinsiyet ve madde kullanım oranı klinik popülasyona göre anlamlı oranda yüksek bulunmuştur. Sonuç: DEHB, erişkin psikiyatri polikliniklerinde genel popülasyona göre daha sık görülmektedir. Bu bozukluğa sahip bireylerin biyolojik ve davranışsal ritimlerdeki farklılıklar ve eşlik eden komorbid psikiyatrik tanılar açısından da sorgulanması gerekmektedir. DEHB’nin kronobiyolojik yönü ile ilgili daha fazla sayıda çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Keywords : erişkin, dikkat eksikliği