Van ilinin kuraklığının SPI ve SPEI yöntemlerine göre değerlendirilmesi

Authors : Mahsum Aydın

Pages : 237-250

Doi:10.24012/dumf.1381660

View : 117 | Download : 112

Publication Date : 2024-03-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Özellikle son yıllarda iklim değişikliğinin ve insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak kuraklık olayının etkisi her geçen gün artmaktadır. Bunun sonucu olarak su kaynakları, tarım ve canlılar olumsuz olarak etkilenmektedir. Bu çalışmada, Van ilinin kuraklık olayından nasıl etkilendiğini tespit edebilmek amacıyla literatürde yaygın olarak kullanılan Standart Yağış İndeksi (SPI) ve Standart Yağış Evapotranspirasyon İndeksi (SPEI) yöntemleri kullanılarak 1,3,6,9 ve 12 aylık zaman periyotlarında kuraklık analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde SPI yöntemine göre aşırı kurak dönemlerin en çok görüldüğü bölge Erciş ilçesi olarak belirlenirken, aşırı nemli dönemlerin en çok görüldüğü bölge ise Özalp ilçesi olarak belirlenmiştir. SPEI yöntemine göre ise aşırı kurak dönemin en çok görüldüğü bölge Özalp ilçesi olurken, aşırı nemli dönemlerin en çok görüldüğü ilçeler ise özellikle uzun zaman periyotlarında Erciş ve Başkale ilçeleri olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak her iki yöntem genel olarak birbirine yakın sonuçlar verse de özellikle ekstrem kuraklık ve nemlilik olaylarının hesabında SPI yöntemine göre daha büyük değerlerin hesaplandığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde kuraklık değerlendirmesi için SPI yöntemine göre hesaplanan ekstrem olayların fazla olması nedeni ile dikkatli kullanılması, SPI yöntemi yerine sıcaklığın da etkisinin göz önüne alındığı SPEI yönteminin tercih edilebileceği değerlendirilmektedir.
Keywords : Kuraklık, SPI Standart Yağış İndeksi, SPEI Standart Yağış Evapotranspirasyon İndeksi, Van İli