AA2024-T3 Alüminyum Alaşımlarının Soğuk Haddeleme İşleminde Pürüzlülük Transfer Davranışının Deneysel İncelenmesi

Authors : Batuhan Özakın, Kürşat Gültekin

Pages : 139-146

Doi:10.24012/dumf.1532363

View : 46 | Download : 82

Publication Date : 2025-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Sac malzemeler ideal düzeyde boyanma ve şekillendirilebilme amacıyla pürüzlü olarak imal edilirler. Bu işlem soğuk haddelemenin son aşamasında pürüzlü merdaneler kullanılarak gerçekleştirilir. Pürüzlü merdaneler arasından geçen sac malzeme nihai olarak pürüzlenir ve kullanıma sunulur. Alüminyum alaşımları hafiflik, yüksek korozyon direnci ve yüksek mekanik özellikler gibi üstün özellikler sergilemesinden ötürü birçok endüstride kullanım görmektedir. Alüminyum sac malzemelerin soğuk haddeleme ile pürüzlendirmede yüzey pürüzlülük davranışlarının belirlenmesi amacıyla bu çalışma yürütülmüştür. Bu kapsamda AA2024-T3 alüminyum alaşımları farklı redüksiyon oranlarında (%1, %5, %10, %20) pürüzlü merdaneler kullanılarak soğuk haddeleme işlemine tabi tutulmuştur. Testler esnasında haddeleme kuvvetleri test düzeneğinden okunmuş ve farklı redüksiyon oranlarında haddeleme ile pürüzlendirilen yüzeylerin Ra, Rv ve Rp pürüzlülük parametreleri ile pürüzlülük profilleri elde edilmiştir. Redüksiyon oranı arttıkça haddeleme kuvveti ve pürüzlülük transfer oranının arttığı belirlenmiştir. %1 redüksiyon oranında yapılan soğuk haddeleme ile pürüzlülük transferinde pürüzlülük parametreleri, pürüzlülük dağılımı ve yüzey görüntüleri birlikte değerlendirildiğinde sac malzeme yüzeylerinde homojen pürüzlülük dağılımı söz konusu iken %5 ve artan redüksiyon oranlarında ise homojen pürüzlülük dağılımının giderek bozulduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords : Temper haddeleme, Tekstür transferi, Pürüzlü yüzeyler, Sac haddeleme, Yüzey topografyası