AHMED ZÜHDÜ PAŞA VE OSMANLI MALİYESİ ÜZERİNE BİR LÂYİHA

Authors : Harun ŞAHİN

Pages : 1-29

View : 25 | Download : 17

Publication Date : 2017-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Osmanlı Devleti’nin önemli paşalarından olan Ahmed Zühdü Paşa, Tanzîmat devrinde çok önemli görevlerde bulunmuştur. Maliye Nazırlığı döneminde geleneğe uygun olarak görev sahasını ilgilendiren konularda çok sayıda lâyiha ve rapor hazırlamıştır. Padişaha sunduğu lâyihalarda daha çok bütçe, vergi, para, maaş ve kapitülasyonlar konusu üzerinde durmuş, devletin mali problemlerini çözmeye çalışmıştır. Ahmed Zühdü Paşa, çalışmamızın konusunu oluşturan lâyihada, kamu gelirlerini arttıran ve kamu giderlerini azaltan önerilerde bulunmuştur. Devlet bütçesinde önemli paya sahip olan emlak, arazi ve temettu’ vergisi, bedel-i askerî, bedel-i öşr, aşar, ağnam, canavar vergisi ve Reji İdaresi konusunda değerlendirmeler yapmıştır. Lâyihada aşar, ağnam ve bedel-i askerî vergilerinin oranlarının yükseltilmesi, vergi tahsil dönemlerinin mükelleflere göre belirlenmesi, ticari muamelelerde tebaa arasında eşitliğin sağlanması, vergi kayıtlarının düzenli tutulması, yabancılara verilen tütün imtiyazının kaldırılması, nezaretlere ait harcamaların kısılması ve vilayetlerde yürütülen mali işlerde nizamnâmelere uyulması tavsiye edilmektedir.
Keywords : Ahmed Zühdü Paşa, Osmanlı, Islahat, Hazine, Maliye, Vergi