HÜRMÜZ RASSAM’IN NİNOVA VE BABİL’DEKİ ARKEOLOJİK KEŞİFLERİ

Authors : Sungur DOĞANÇAY

Pages : 256-275

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2021-10-29

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyılın ilk yıllarından itibaren Ninova ve Babil’de başlayan arkeolojik araştırmalar aynı yüzyılın i kinci yarısından itibaren yoğunluk kazandı. 1808-1821 yılları arasında bölgede İngiltere konsolosu olarak bulunan Cladious James Rich zamanında başlatılan ön çalışmalar kısa süre sonra yerini arkeolojik kazılara bıraktı. Rich’in anılarından yola çıkarak daha nitelikli çalışmalar yapan kişi ise Fransız konsolos Paul Emile Botta oldu. Lakin bu çalışmalar da bölgedeki tarihi zenginliği gün yüzüne çıkarmak için yeterli olmadı. Austen Henry Layard ile asıl manada başlayan arkeolojik kazılar onun yardımcısı ve Musul’un yerli ahalisinden olan Hürmüz Rassam’ın başkanlığında bir hayli ilerledi. Bölgenin yerlilerinden olması, konuşulan dili ve İngilizce’yi bilmesi Rassam’a çalışmalarında büyük kolaylık sağladı. Tarihi buluntulara gereken önemin verilmemesi, ahalinin büyük çoğunluğunun buluntuları put olarak görmesi ve Osmanlı Devleti’nde eski eserlerin harice çıkarılmasını engelleyen kapsamlı bir nizamnamenin olmaması Rassam’ın bulduklarını Londra’ya nakletmesini kolaylaştırdı. Rassam’ın Ninova ve Babil’deki arkeolojik çalışmaları ve bu kazılar sonunda ortaya çıkardığı tarihi eserleri Londra’ya nakli hem tabiiyetine geçtiği İngiltere’de hem de arkeoloji alanında kendisine büyük bir ün kazandırdı.
Keywords : Hürmüz Rassam, Austen Henry Layard, Ninova, Babil, Asar ı Atika