XIX. YÜZYIL SONLARINDA REJİ İDARESİ’NDE KAYIT DIŞI EKONOMİ DAVASI: BAYBURT REJİ MEMURLUĞU ÖRNEĞİ (1888-1909)

Authors : Mustafa DAĞ

Pages : 444-471

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2021-10-29

Article Type : Research Paper

Abstract :İdare, 1883 ile 1925 yılları arasında İmparatorlukta tek tütün işletmecisi olarak çalışmıştır. Bu süreç zarfında şirket ile üretici, tüccar ve tüketici arasında çeşitli sorunların doğmasına neden olmuştur. Bu gibi problemlerin yanı sıra idarenin bünyesinde görev yapan memurlar arasında yasadışı faaliyetlerin de ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu bağlamda Bayburt Reji Memurluğu’nda Müdür Hatunzade Şerif Bey ile Muhasebeci Mardiyan Mihran Efendi arasında meydana gelen yolsuzluk davası çalışmamızın konusunu oluşturmuştur. Erzurum Reji Başmüdürlüğü ve Bayburt Reji Memurluğu’nun kuruluş süreçleri, Rejide görevli Şerif Bey ile Mihran Efendi arasında meydana gelen muhakeme süreci başlıklar halinde ele alınmıştır. Dava süreci arşiv belgeleri ve salnamelerden istifade edilerek ele alınmıştır. Müslüman ile Gayrimüslim vatandaşların hukuk önündeki durumu ele alınmıştır. Böylelikle idarenin çalışan görevlilerin yasadışı işler karşısındaki davranış biçimleri ve tepkileri dikkate alınmıştır. Bu yönüyle idarenin sosyo-ekonomik alandaki etkisi dışında yargı alanındaki konumu da tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Reji İdaresi, Yolsuzluk, Erzurum Reji Başmüdürlüğü, Bayburt Reji Memurluğu, Tütün