WASTE SECTOR IN SOUTH AFRICA IN TERMS OF PUBLIC EXPENSES AND ANALYSIS ON THE FACTORS THAT DEFINE WASTE GENERATION

Authors : Hakan AKAR, Lütfü SİZER

Pages : 162-185

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2022-10-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın temel amacı, özellikle geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde var olan ve gün geçtikçe de büyüme potansiyeline sahip atık sorununa değinmektir. Bunun için Güney Afrika’daki atık türleri ve kamu atık yönetim faaliyetlerinin kamu giderleri açısından analizleri yapıldı. Ayrıca konuya daha bütüncül yaklaşarak atık sürecinin aşamaları sistemli olarak ortaya koyulmuştur. Bu amaçla atık yönetim hiyerarşisine vurgu yapıldı. Ardından bu hiyerarşinin de işaret ettiği atık sorununun kaynağına odaklanıldı ve atık üretimini tetikleyen ekonomik ve demografik faktörler araştırıldı. Buna paralel olarak çalışmanın sonunda Güney Afrika örneği üzerinde analizler yapıldı. Araştırma sonuçlarının ekonomik ve sosyolojik yapıları benzer diğer ülkelere de örnek oluşturması amaçlanmıştır. Uygulama kısmında Güney Afrika’ya ait 2001-2020 dönemi verileri kullanılarak ARDL eşbütünleşme analizi yapılmıştır. Ülkenin atık üretimini belirleyen ekonomik faktör olarak gayri safi yurtiçi hâsıla (GSYH) belirlenirken, demografik faktör olarak nüfus değişkenleri kullanıldı. Çıkan sonuçlara göre, atık üretimi ile GSYH ve nüfus arasında uzun dönemli ve istatistiksel olarak anlamlı etkilere rastlanmıştır. Buna göre GSYH’deki 1 birimlik artış atık üretimini aynı yönde 3,35 birim etkileyeceği, nüfusun ise atık üretimini gene aynı yönde 10,9 birim etkileyeceği sonucuna ulaşıldı. Ayrıca kısa dönemdeki bir dengeden sapmanın atıklar üzerindeki etkisi 1,57 dönem (yıl) sonra azalıp tekrar dengeye geleceği ve bunun istatiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi.
Keywords : Atık üretimi, Entegre atık yönetimi, ARDL eşbütünleşme analizi