İBN KESÎR’İN EL-BİDÂYE VE’N-NİHÂYE ADLI ESERİNDE GEÇEN DEPREME DAİR KAYITLARININ ANALİTİK DEĞERLENDİRMESİ

Authors : Ridvan Yiğit

Pages : 16-39

Doi:10.15182/diclesosbed.1260411

View : 325 | Download : 593

Publication Date : 2023-10-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada İslam tarihçiliğinin mühim temsilcilerinden sayılan İbn Kesir’in el-Bidâye ve’n-Nihâye fi’t-Tarih adlı eserinin son 500 yıllık zaman diliminde (Hicri 245-744) depreme dair sunulan kayıtlar incelenmektedir. Esasen depremin doğrudan ya da dolaylı olarak tüm insanlığı etkilediği ileri sürülebilir. Bilhassa deprem kuşağı adı verilen ve kırılmaya müsait fay hatları üzerindeki yerleşim yerleri bu yıkıcı doğal afetten daha çok etkilenir. Bu nedenle insanlığın ortak tecrübesini gelecek nesillere aktarma iddiası taşıyan tarih kitaplarının da depremlere dair kayıtlar sunduğu görülmektedir. Orta Çağ’da yaşamış mühim tarihçilerden biri olan İbn Kesir, el-Bidâye ve’n-Nihaye adıyla şöhret bulan bir dünya tarihi kaleme almıştır. Eserin müellifi, her ne kadar siyasi tarih merkezli bir anlatım tercih etmiş görünse de toplumu derinden etkileyen depremlere dair malumat vermekten de geri durmamıştır. Anakronizme düşmeden ve İbn Kesir’in yaşadığı XIV. Yüzyıl şartları hesaba katılarak yapılacak bir değerlendirmede, onun sunduğu kayıtlardan farklı şekillerde yararlanılabileceği söylenebilir.
Keywords : Deprem, İstatistik, İbn Kesir, el Bidâye ven Nihaye