HADİS TARİHİNDE İMLÂ

Authors : Ali Karakaş

Pages : 169-192

Doi:10.15182/diclesosbed.1565518

View : 53 | Download : 48

Publication Date : 2025-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :İmlâ, hadis ilminde müracat edilen önemli bir yöntemdir. Istılahi açıdan ise imlâ, bir eserin, yazarı tarafından yazılmayıp başka bir kişiye ya da birden fazla kişiye yazdırmak suretiyle meydana getirilmesidir. Daha çok hadis kitabetinde kullanılan bu metot, fıkıh usulü, tefsir, Arap dili ve edebiyatında da uygulanan bir yöntemdir. Hadis kültüründe bu yol ile yazılan esere imlâ denir ve cemi, emâlîdir. Talebeye hadis yazdıran hocaya mümlî, söylenenleri yazan talebeye de müstemlî denmektedir. İstimlâ, imlâ meclisinde bulunan şeyhin yazdırdığı hadisleri yazmak ve uzakta bulunanlara yüksek sesle aktarmak anlamına gelmektedir. Hz. Muhammed’in (sav.) Abdullah b. Amr b. Âs ve Enes b. Mâlik gibi sahabilere huzurunda hadis yazmalarına izin vermesi, imlâ için bir örnek olarak verilebilmektedir. Nitekim çok sayıda sahabi imlâ metodu kullanmış ve hadis yazdırmıştır. Vasile b. Eskâ adlı sahabi, bu yöntemi en uygun şekilde şekilde kullanan kişidir. Sahabe döneminden sonra ise, bu yöntemi en fazla ez-Zührî kullanmıştır. Nitekim ilk dönemlerden konuyla ilgili çok sayıda emâlî eserleri kaleme alınmıştır.
Keywords : İmla, İstimla, Mümlî, Müstemlî, Hadis.