Koyunlarda Kızgınlığı Denetim Altına Almada Koç Etkisinden Yararlanma ve Koyun Yetiştiriciliği Açısından Önemi

Authors : H Deniz ŞİRELİ, Muhittin TUTKUN, Nihat TEKEL

Pages : 14-18

View : 10 | Download : 9

Publication Date : 2013-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu derlemede, koyun yetiştiriciliğinde kızgınlığın denetlenmesinde kullanılan koç etkisi yönteminin nasıl uygulandığı ve koyun yetiştiriciliği açısından önemini ortaya koymak amaçlanmıştır. Pek çok koyun ırkında kızgınlığın belli dönemlerde görülmesi, yani mevsime bağlı poliösrik hayvanlar olmaları nedeniyle, üreme dönemlerini en verimli şekilde geçirmeleri istenmektedir. Bunun için uygulanan iki yöntem vardır. Bunlar koç etkisi ve eksogen hormon kullanımıdır. Koyun yetiştiricileri için en ekonomik ve kolay olanı koç etkisinin kullanılmasıdır. Koç etkisinin kızgınlığın denetimi üzerine etkisi, koçların yapağılarında bulunan yağıltı ve idrarlarındaki feremonların etkisi ile koyunların üreme etkinliğini hem sinirsel hemde hormonal olarak uyarmaktadır. Bu yöntemde, koçlar koyunlardan görsel, ses ve koku almasını engellemek amacıyla 4 ile 6 hafta arasında en az 2 km uzaklıkta tutulduktan sonra tekrar sürüye katılır. Koçların sürüye katılmasından sonra koyunlarda Lutein Hormonu (LH) salınımında artış görülmekte ve koyunların önemli bir kısmında yumurtlama yani ovulasyon şekillenmektedir. Bu yöntemin yetiştirici koşullarında uygulanması, gerek pratik, gerekse ekonomik yönü dikkate alındığında hormon uygulamalarına alternatif bir yöntem olarak da düşünülebilir
Keywords : Koç etkisi, kızgınlığın denetimi, üreme etkinliği, yumurtlama