Alternatif silaj bitkilerinin AHP-TOPSIS yöntemi kullanarak değerlendirilmesi

Authors : Emre Şahin, Erdal Çaçan, Doğukan Özen

Pages : 187-193

Doi:10.47027/duvetfd.1575895

View : 73 | Download : 95

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Mısır silajı ruminant hayvanların beslenmesinde kullanılan önemli bir yem bitkisidir. Ancak iklim değişikliğine bağlı olarak artan kuraklık probleminin ilerleyen yıllarda bu bitkinin silajlık olarak kullanımını kısıtlaması beklenmektedir. Dolayısıyla mısır bitkisine alternatif silajlık bitkilerin belirlenmesi önemli bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmada silaj bitkisi seçiminde yeşil ot verimi, kuru madde (KM) oranı, pH, ham protein (HP) ve sindirilebilir KM oranı kriterlerine dayanarak bir analitik hiyerarşi prosesi (AHP) modeli kullanılmıştır. AHP analizinde yeşil ot veriminin %30, KM’nin %21, sindirilebilir KM’nin %19, pH’nın %18 ve HP’nin %11 oranında etkili olduğu belirlenmiştir. Bu kriterler İdeal Çözüme Benzerliğe Göre Tercih Sırası Tekniği (TOPSIS) analizine entegre edilerek skorlama yapıldığında mısır, yonca, sorgum, ayçiçeği ve buğday hasılının sırasıyla 0.729, 0.715, 0.618, 0.513 ve 0.273 puana sahip oldukları tespit edilmiştir. Sonuç olarak mısır silajından sonraki en iyi seçeneğin yonca silajı olabileceği, ancak bu modellemenin belirli bölgelere özgü saha çalışmaları yapılarak su kullanım verimliliği ve kuraklığa dayanıklılık kriterleri göz önüne alınarak yapılmasının daha etkili sonuçlar vereceği kanısına varılmıştır.
Keywords : AHP, mısır, silaj, TOPSIS