Sosyal Bilimler Makale Özetlerinin Sözbilimsel Yapısı

Authors : Ekin ŞEN

Pages : 59-76

Doi:10.33690/dilder.903900

View : 18 | Download : 18

Publication Date : 2021-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Makale özetleri alanyazında makalenin tanıtılması ve okurları ana metni okumaya ikna etme işlevlerine sahip bir metin türü olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı sosyal bilimler altında yer alan felsefe, psikoloji ve tarih alanlarındaki makale özetlerinde kullanılan sözbilimsel yapılanmayı belirlemek ve sosyal bilimler altındaki alanlar arasında bir karşılaştırma yapmaktır. Bu amaç için 2013-2017 yılları arasında bilimsel dergilerde Türkçe yayınlanmış makalelerin Türkçe özetlerinden her bir alandan 50 olmak üzere toplamda 150 metinden oluşan bir veritabanı oluşturulmuş ve bu veri tabanındaki özetler Hyland’ın (2004) alanyazına kazandırdığı makale özeti hamle sınıflandırmasına göre sınıflandırılmıştır. Çalışmada ortaya çıkan bulgular felsefe ve tarih özetlerinde giriş ve amaç (G ve A) hamlelerine yönelik bir eğilimi, psikoloji özetlerinde ise amaç, yöntem, bulgu ve sonuç (A-Y-B-S) hamleleri gibi makalenin temel bölümlerine gönderimde bulunan hamlelere yönelik bir eğilimi ortaya koymuştur. Bu bulgular ışığında sosyal bilimler altındaki alanların makale özeti oluştururken farklı motivasyonlara sahip olduğu, olası okurları için farklı türden bilgileri öncelediği, dolayısıyla okurlarını ana metni okumaya yönlendirme konusuna farklı bakış açılarıyla yaklaştıkları söylenebilir.
Keywords : Akademik Metinler, Akademik Söylem, Akademik Yazma, Sözbilimsel Yapı, Makale Özetleri