Sözbilimsel Yapı Kuramının Metinlerdeki Önemli Birimlerin Belirlenmesine Yönelik Kullanımı

Authors : Yusuf AYDIN, Yusuf DOĞAN

Pages : 635-656

Doi:10.31464/jlere.770261

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2020-10-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı Sözbilimsel Yapı Kuramının metinlerdeki önemli bilgileri belirlemede ve özetlemede nasıl kullanılabileceğine ilişkin bir görünüm sunmaktır. Araştırmaya 204 lisans öğrencisi ve 2 alan uzmanı katılmıştır. Araştırmada veri toplamak için bir bilgi verici metin Sözbilimsel Yapı Kuramına göre birimlerine ayrılmıştır. Lisans öğrencilerinden bu birimleri önem düzeylerine göre puanlamaları, alan uzmanlarından ise birimlerin görevlerini belirlemeleri istenmiştir. Elde edilen veriler üzerinde Krippendorff's Alpha, Kappa, Pearson korelasyon analizi ve betimsel istatistikler yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre uzmanlar metindeki birimleri belirlemede orta düzeyde uyum içindedir. Öğrenciler Sözbilimsel Yapı Kuramının ortaya koyduğu çekirdek ve eklenti ayrımının sezgisel olarak farkındadır. Araştırmanın sonucuna göre Sözbilimsel Yapı Kuramının bilgi verici metinlerdeki önemli bilgileri belirleme ve özetlemede sunduğu katkılar sınırlıdır. Diğer kuramların da işe koşulmasıyla bilgi verici metinlerdeki önemli bilgileri belirlemede ve metinler özetlemede daha iyi sonuçlar elde edilebileceği öngörülmektedir.
Keywords : sözbilimsel yapı kuramı, metin özetleme, önemli bilgi