Ortaokul Fen Bilimlerinde Bilim Tarihinin Kavramsal, Prosedürel ve Bağlamsal Analizi ve Bilim Tarihi Hikayeleri Konusunda Öğretmen Görüşleri

Authors : Bayram Dağtekin, Hatice Özenoğlu

Pages : 63-81

View : 6 | Download : 6

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde fen öğretiminin her seviyesinde bilim tarihini kullanmanın daha etkili ve kalıcı bir fen öğrenimi sağlayacağı araştırmacılar tarafından düşünülmektedir. Bu durumdan hareketle çalışma ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında bilim tarihine nasıl ve ne kadar yer verildiğini ortaya koymak ve öğretmen görüşleri alınarak mevcut kullanım yeterliliğini araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada 2020-2021 eğitim öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından Aydın il genelinde ortaokul fen bilimleri ders kitabı olarak okutulan dört adet kitap incelenmiş ve ders kitaplarıyla alakalı devlet ortaokullarında fen bilimleri öğretmeni olarak çalışan öğretmenlerin görüşleri alınmıştır. Araştırmada durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Doküman inceleme yöntemi ile ders kitaplarındaki bilim tarihi içerikleri bir puanlama anahtarı kullanılarak incelenmiştir. Daha sonra yarı yapılandırılmış görüşme formuyla Aydın il genelinde devlet okullarında çalışan fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri alınmıştır. Elde edilen nitel verilerden kitaplardaki bilim tarihi içerikleri kavramsal anlayış, prosedürel anlayış ve bağlamsal anlayış boyutunu içeren 13 adet kriter ile analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen verilerin analizi betimsel ve içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarındaki bilim tarihi içeriklerinin kavramsal anlayış boyutu ve bağlamsal anlayış boyutunun iyi düzeyde olduğu, prosedürel anlayış boyutunun ise orta düzeyde olduğu bulgulardan tespit edilmiştir. Öğretmen görüşmelerinden elde edilen bulgular ise fen bilimleri ders kitaplarındaki bilim tarihi içeriklerinin yetersiz olduğu şeklindedir. Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında yer alan bilim tarihi içeriklerinin genel olarak iyi seviyede olduğu fakat puanlama anahtarında yer alan bazı inceleme kriterlerine göre yeniden ele alınıp düzenlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Alınan öğretmen görüşleri de ulaşılan sonuçları desteklemektedir.
Keywords : Fen Eğitimi, Ders Kitapları, Bilim Tarihi