Yutma ve Solunum İlişkisi: Genel Bilgiler

Authors : Cemil YILMAZ

Pages : 127-141

View : 26 | Download : 14

Publication Date : 2018-08-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Yutma ve solunum arasında yakın bir ilişki vardır. Yutma ve solunumun birbirine yakın bölgede bulunan oromotor Central Pattern Generators (CPGs) tarafından düzenlenmeleri, benzer nöral yolları ve benzer oral-farengeal yapıları kullanmaları gibi nedenler, aralarında son derece gelişmiş bir koordinasyon olmasını zorunlu hale getirir. Yeni doğanlarda emmeyle birlikte yutma-solunum koordinasyonu da gelişmeye başlar. Bir yaştan itibaren de ağırlıklı olarak kullanılan yutma-solunum biçimi; nefes verme-yutma-nefes verme ve nefes alma-yutma-nefes vermedir. Yetişkinlerde ise baskın yutma-solunum biçimi nefes verme-yutma-nefes verme biçiminde olarak yerini alır. Bu yutma-solunum biçiminin, yutma sırasında görülebilecek olan aspirasyon-penetrasyon gibi sağlık risklerini en aza indirdiği düşünülmektedir. Solunumun bozulmasıyla da yutma-solunum koordinasyonunun bozulabileceği ve sonuçta da yutmanın etkilenebileceği göz ardı edilmemelidir. Yutma bozukluklarında kullanılan supraglottik ve süper-supraglottik yutma manevraları, doğrudan yutma ve solunum arasındaki ilişkiye dayanır ve yutma sonrasında mutlaka nefes vermenin yer almasını sağlar. Bu genel bilgilerden yola çıkılarak derleme 3 bölüme ayrılmıştır. İlk bölümde yutma ve solunum ilişkisini düzenleyen nöral mekanizmalardan olan CPGs üzerinde durulmaktadır. Sonraki bölümde ise yutma ve solunum mekanizmasının gelişimi açıklandığından dolayı ilk 1 yaştaki yutma ve solunum mekanizması üzerinde durulmaktadır. Son bölümde ise yetişkinlerdeki yutma ve solunum ilişkisi açıklanmaya çalışılmaktadır.
Keywords : yutma, solunum, CPGs, yutma solunum biçimi, yutma apnesi