Anlık Oluşum ve Türkçe Anlık Sözcüklerin Oluşum Süreçleri Üzerine Bir Betimleme

Authors : Turgay Sebzecioğlu

Pages : 17-47

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2013-05-13

Article Type : Other Papers

Abstract :Sözel karşılıklı konuşma ortamında veya yazılı dilde, o anın bağlamına uygun sözcüğün zihinsel sözlükçe de (mental lexicon) bulunmaması, bulunuyor ise estetik kaygılar nedeniyle; hatırlayamama, yorgun olma gibi farklı psikolojik nedenlerden dolayı sözlükçeden çağrılamaması durumlarında üretilir anlık sözcük (nonce word). Anlık oluşum (nonce formation) sürecinde sözcüğün doğumu kaydedilirse yaşayıp yaşamayacağı da gözlemlenebilir. Dil konuşucuları, anlık sözcüğü benimsemeye başlarsa yeni sözcük (neologism) olarak adlandırılır ve sözlükselleşme (lexicalization) süreci içerisinde ölçünlü dilin sözlüğüne aday olur. Bu çalışmada; sözlü, az da olsa yazılı dil ortamlarından derlenen anlık sözcüklerin oluşum süreçleri; biçimbilimsel , anlambilimsel ve edimbilimsel düzlemlerde betimlenerek sınıflandırılmaya çalışılmıştır. Bu tür betimlemeler, aynı zamanda, Türkçenin doğal sözcük (actual word) benzeri sözcük türetme yollarını göstererek türetilecek gündelik sözcük ve terimlerde hangi ilke ve değiştirgenlerin önemli olduğunu gösterecektir. Buna koşut, dil konuşucularının sezgisel olarak benimseyebilecekleri sözcükleri türetebilme yolları da anlaşılabilecektir.   Anahtar Sözcükler: Anlık oluşum , Anlık sözcük , Yeni sözcük , Yerleşikleşme , Sözlükselleşme
Keywords : Anlık oluşum, Anlık sözcük, Yeni sözcük, Yerleşikleşme, Sözlükselleşme