İhlâs Kavramının Tahlili (Sözlük Bilim ve Kur’ân Âyetleri Özelinde)

Authors : Sümeyye SEVİNÇ

Pages : 49-67

Doi:10.47145/dinbil.823387

View : 17 | Download : 13

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân muhtevası hususundaki çalışmalar, tefsirin temel araştırma alanları arasında yer almaktadır. Kur’ân muhtevası bağlamında yapılan kavram tahlilleri ise herhangi bir kavramın gerek sözlükler gerekse Kur’ân âyetleri açısından ifade ettiği manayı bütünlük içerisindeki sunabilmektedir. Bu araştırmada söz konusu çalışmalara katkı sağlamak üzere Kur’ân’da lafzî olarak bulunmamasına rağmen, İslam geleneğinde ıstılahî manasıyla teamül eden “ihlâs” kavramının köken itibariyle ifade ettiği genel anlamı ve Kur’ân âyetlerinde irtibatlı olduğu kavramlar üzerinde durulmaktadır. Böylelikle zikri geçen kavramın terim haline gelme aşamasında, anlam alanın ortaya koyulması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda araştırma esnasında öncelikle söz konusu kavram, sözlükler ve Kur’ân âyetlerinde zikri geçen anlamlar açısından kategorize edilerek değerlendirilmektedir. Bu aşamada kavramın kullanım alanları detaylı olarak tasnif edilmektedir. Ardından kavramın mahiyeti özne ve nesne açısından olmak üzere iki aşamada değerlendirilmektedir. Nihayetinde kavramın öznesine dair Allah ve insan; nesnesine göre ise iman ve amel boyutunun ortaya çıktığı görülmekte ve ihlâsın anlam alanı bu kavramlar ve bunların ilişki ağları çerçevesinde belirlenmektedir.
Keywords : Tefsir, Sözlük Bilim, Kurân, Âyet, İhlâs