Kemik İliği Nakli Hastalarında Nutrisyonel Risk Saptanması ve Etkileyen Faktörler

Authors : Seckin ERDAL, Elif ŞİMŞEK, Efnan KEFLİOĞLU, Buket ÖZTÜRK, Gülçin BAŞOL, Nupel ÇOLAK, Gülbeyaz CAN

Pages : 21-30

Doi:10.46237/amusbfd.939853

View : 29 | Download : 19

Publication Date : 2022-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışma geçmiş yıllardaki hasta verilerimiz doğrultusunda elde edilen sonuçlarla, gelecekte nakil yapılacak hastalar için beslenme desteğinde yeni yöntemler geliştirebilmek amacıyla retrospektif olarak planlandı. Yöntem: Retrospektif olarak planlanan çalışmada Ocak 2015 ile Haziran 2017 tarihleri arasında özel bir hastanenin erişkin kemik iliği nakli ünitesinde tedavisi yapılmış hematolojik maligniteli 118 kayıtlı hasta dosyasının 116 tanesi çalışmaya alındı, 2 hasta dosyası veri eksikliği nedeniyle çalışmadan çıkarıldı. Hasta verilerini toplarken hemşire gözlem notları ve hekim notları değerlendirildi. Veriler kişisel özellikler formu ve klinik parametreler formuna kaydedildi. Veriler doğrultusunda Nutrisyonel Risk Taraması formu doldurularak risk puanları hesaplandı. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Yabancı uyruklu hastalarda (t=4,08, p<0,0001), lösemi tanısı ile tedavi görenlerde (F=7,25, p=0,001), alojenik kemik iliği nakli olanlarda (t=3,66, p<0,0001), bulantı-kusma olanlarda (t=3,00, p=0,003), oral alımı kısıtlananlarda (t=2,91, p=0,004), nutrisyonel desteğe ihtiyacı olanlarda (t=-3,64, p=0,005), mukozite bağlı ağrısı olanlarda (t=-3,87, p<0,0001) nutrisyonel risk tarama puanının daha yüksek olduğu saptandı. Sonuç: Hastaların büyük çoğunluğunda kilo kaybı geliştiği, nutrisyonel risk tarama puanının yabancı uyruklu hastalarda, bulantı kusması olanlarda ve allojenik nakillerde daha yüksek olduğu belirlendi. Bu veriler doğrultusunda özellikle bu hasta gruplarında beslenme alışkanlıklarının önceden değerlendirilmesi, hastaların sosyo-kültürel durumlarına uygun yemek seçimlerinin sağlanması ve hemşirelerin beslenmeyle ilgili kararlarda aktif rol alması önerilebilir.
Keywords : Kemik iliği transplantasyonu, Kilo kaybı, Beslenme