Rahmetî-i Tebrizî ve Türkçe Şiirleri

Authors : Üzeyir ASLAN

Pages : 1-28

Doi:10.15247/dev.91

View : 21 | Download : 14

Publication Date : 2012-12-01

Article Type : Book Review

Abstract :Rahmetî, Şah Tahmasb [ö. 1576] ve I. Abbas [1587- 1629] devirlerinde yaşamış Türk şairlerdendir. Hakkında bilgi veren en eski kaynak, hayatta iken onunla görüşmüş olan Takîyu'd-dìn-i Avhadì [ö. 1621?]'nin 'Arafatu'l- 'aşıkîn va 'Arasatu'l-'arifîn [yz. 1613-15]'idir. Doğum tarihi bilinmeyen şair, mahlâsından da anlaşılacağı üzere Tebrizlidir. Muhtemelen yine bu şehirde öğrenim görmüştür. Rahmetî, uzun süre Tebriz'de yaşamıştır. Şair, 1585'te Tebriz'in Osmanlılarca kuşatılması üzerine Şiraz'a gitmek zorunda kaldı. Rahmetî, bir süre sonra Şiraz'dan da ayrılmak zorunda kalmıştır. Şiirlerinde dile getirdiği tasavvufi bakış açısı ve Nesîmî'yi andıran üslûbu, Şiraz sofilerini rahatsız etmiş olmalıdır. Şairin ne zaman Hindistan'a gittiği belli değildir. Ancak Agra'da da mutsuz olduğu, vatan özlemini dile getirdiği şiirlerinde görülmektedir. 1616'da Agra'da ölmüştür. Rahmetî, Türkçe şiirlerinde başarılıdır. ya da daha çok ses benzerliğine dayanan kafiyeler kullanmış, böylece şiirlerindeki ahengi artırmıştır. Şiir dili günlük hayatta kullanılan konuşma diline yakındır. Üslubu Fuzûlî'yi andırmaktadır. Şair, önceki şairlerin mazmunlarını başarılı şekilde kullandığı gibi özgün olduğunu düşündüğümüz mazmunlara da yer vermiştir.
Keywords : Rahmetî, Tebriz, Şiraz, Agra Hindistan, Şah Tahmasb, Şah Abbas