Ebussuûd Efendi’nin Galatât-ı Avâm’ına Şehrî Mustafa Şevket Tarafından Yazılan Şerh

Authors : Göker İNAN

Pages : 635-653

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Ebussuûd Efendi’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 982/1574); Türkçe olarak kaleme aldığı kısa bir risale olan Galatât-ı Avâm adlı esere Şehrî Mustafa Şevket insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1291/1874); tarafından yazılan şerh ele alınmıştır. İlk olarak, 38 yaşında vefat eden ve akademik çalışmalarda hayatı hakkında ayrıntılı bir bilgiye rastlanmayan şarih hakkında bir biyografi denemesi yapılmış, ardından Arap dili ve İslâmî ilimler konusunda geniş bilgi sahibi olduğu anlaşılan Mustafa Şevket’in şerhteki açıklamaları incelenerek galat kavramıyla ilgili görüşleri değerlendirilmiştir. Şarih bu risalesinde hatalı kullanılan bazı kelimelerin gerekçelerini ayrıntılı dilbilgisi kaideleri ile yazarken önemli bir kısmını da kısaca geçiştirmiş; böylelikle eserini halktan ziyade iyi seviyede Arapça sarf bilgisine sahip kişilere hitaben yazdığını göstermiştir. Diğer taraftan gerekli gördüğü yerlerde Arapça kelimelerin Türkçe karşılıklarını da vermiş ve Ebussuûd Efendi’ye katılmadığı noktalarda itirazlarını dile getirmiştir. Şerhi boyunca müracaat ettiği lügatlerdeki alternatif harekelendirmeleri de dikkate alan Mustafa Şevket, galatların doğru kabul edilebilecek farklı okunuşları noktasında katı bir duruş sergilememiş, kelimelerin kullanıldığı zaman ve zemin içerisinde farklı anlamlar kazanabileceği görüşünü ise kısmen benimsemiştir.
Keywords : Şehrî Mustafa Şevket, Ebussuûd Efendi, Galatât ı Avâm, galat, şerh