Abdulbârî Âdem Çelebi ve “Mu`înü`l-Hıfz” Adlı Suverü`l-Kur`ânı

Authors : Yunus KAPLAN

Pages : 479-502

View : 15 | Download : 13

Publication Date : 2019-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Suverü’l-Kur’ânlar, klasik Türk şiirinde Kur’ân-ı Kerîm’deki sure isimlerinin daha kolay öğrenilmesi için yazılmış manzum bir türdür. Bu türde yazılan eserlerde, Kur’ân’daki sureler ve bunların sahip oldukları bazı özellikler beyitler hâlinde çeşitli anlam ilgileri de gözetilerek dile getirilir. İlk örneği 16. yüzyıl şairlerinden Latîfî tarafından kaleme alınan bu türdeki eser sayısı oldukça sınırlıdır. Şimdiye kadar yapılan çalışmalarda Şeyhülislam Yahyâ, Dâ’î, Senâyî, Seyyid Muhammed ve Şâkir Ahmet Paşa’nın da suverü’l-Kur’ân sahibi olduğu bilinmektedir. Yapılan inceleme ve araştırmalar neticesinde birçok türde olduğu gibi zamanla bu türdeki yazılmış bilinmeyen eserler de gün yüzüne çıkmaktadır. Yaptığımız eser taramaları neticesinde 18. yüzyıl şairlerinden Abdulbârî Âdem Çelebi’ye ait bilinmeyen bir suverü’l-Kur’ân metni tespit edilmiştir. Bu çalışmada, 18. yüzyıl şairlerinden olduğu anlaşılan Abdulbârî Âdem Çelebi’nin daha önce varlığı bilinmeyen ve 86 beyitten oluşan Mu’înü’l-Hıfz adını taşıyan suverü’l- Kur’ân’ının şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durularak tespit edilebilen tek nüshasından hareketle eserin çeviri yazılı metnine yer verilmiştir.
Keywords : Klasik Türk Edebiyatı, Suverül Kurân, Abdulbârî Âdem Çelebi, Muînül Hıfz