Abdestin Sırları Hakkında Tasavvufî Bir Risale: “Terceme-i Esrâr-ı Vuzû‘”

Authors : Leyla ALPTEKİN

Pages : 283-306

View : 22 | Download : 108

Publication Date : 2018-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İslâm dinine mensup kimselerin, belirli ibadetleri gerçekleştirebilmek için bir düzen dâhilinde bazı organları yıkayıp bazılarını mesh etme yoluyla yaptıkları temizliğe abdest denmektedir. Abdest, Arapçada “güzellik ve temizlik” manasına gelen “vuzû’” kelimesi ile ifade edilmiştir. Bu kelime hadislerin pek çoğunda geçmesine rağmen Kur’an’da yer almamaktadır. Kur’an’da temizlenmeyi ve arınmayı ifade eden kelimeler, “zekâ” ve “tuhr” köklerinden türemekle beraber her iki kökün müştakları daha çok manevî bir temizliği ifade etmektedir. Çalışmanın konusu, XV. yüzyıl mutasavvıflarından Cemâl-i Halvetî ö. 1497 ’nin, “Risâle fî Beyâni Esrâri’l- Vuzû‘i’z-Zâhiriyye ve’l-Ma‘neviyye” adlı, abdest hakkında yazdığı Arapça küçük bir risalesinin tercümesidir. Bu tercüme, “Terceme-i Esrâr-ı Vuzû’” adıyla Emirzâde Veliyüddin Mer‘aşî tarafından 1852-53 yılında oldukça sade bir dilde kaleme alınmıştır. Risalede abdest, zâhirine binaen yedi fasıl olarak tasnif edilmiş; abdestin sırlarının yanı sıra mârifet, ruhî abdest, zâhirî abdest ile nefis mertebeleri arasındaki münasebet gibi konular da ayet ve hadislerle desteklenerek izah edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada “Terceme-i Esrâr-ı Vuzû‘”un konusu ayrıntılarıyla anlatılmış, çalışma sonunda ise risalenin çeviriyazıya aktarılmış hâli sunulmuştur.
Keywords : Cemâl i Halvetî, Abdest, Terceme i Esrâr ı Vuzû