Bağımsızlığının 30. Yılında Kırgızistan’ın Çin Halk Cumhuriyeti ile Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Sorun Alanlarına Genel Bir Bakış

Authors : Derviş Ulaşhan ERASLAN

Pages : 130-148

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz: Çin Halk Cumhuriyeti “Bir Kuşak Bir Yol” projesiyle Türkistan coğrafyasında izlediği yayılmacı politikalar, Kırgızistan bağlamında tüm Türkistan coğrafyası için bir tehdit oluşturmaktadır. Bu çerçevede Kırgızistan’ın bağımsızlığını ilan etmesiyle Çin’le ilk ikili ilişkiler sınır sorunu bağlamında gerçekleşmiştir. Yaklaşık olarak 11 yıl süren görüşmeler Çin’e toprak verilmesiyle birlikte Kırgızistan aleyhine sonuçlanmıştır. Bu durum aynı zamanda ülkede halk devrimine de zemin hazırlayan bir etken olarak gösterilmektedir. Bu çalışmada; Kırgızistan’ın bağımsızlığı ilan etmesiyle beraber Çin’le olan ikili ilişkilerindeki sınır sorunu, Çinli göçmenler, kalkınma yardımları, krediler ve Çin’le olan ilişkilerde yolsuzluklar üzerine durulmuştur. Çalışmanın amacı Kırgızistan’ın bağımsızlığıyla birlikte kamusal alandaki artan Çin varlığı ve Çin’in Kırgızistan’da ekonomi endeksli yayılmacı politikasını tartışarak çok boyutlu değişimleri incelemektir. Çalışmada ilk olarak, sınır sorunu ele alınmış ve bu bağlamda Çin’e verilen topraklardan sonraki süreçte Çin’in Kırgızistan siyasetine ve ekonomisine etkisi ele alınmıştır. İkinci olarak, Çinli göçmenlerin kamuoyundaki algısı dönemsel olarak analiz edilmiştir. Üçüncü olarak, Çin’in Bir Kuşak Bir Yol projesiyle beraber Kırgızistan’daki yayılmacı politikası, kalkınma yardımları ve kredilendirme yöntemiyle borçlandırması tartışılmıştır. Son olarak Çin’le ikili ilişkilerin, ticaretin ve kredi anlaşmalarının doğurmuş olduğu yolsuzluk sorunu incelenmiştir. Bu çerçevede Kırgızistanlı siyasetçilerin demeçlerine, resmi makamların ve ilgili bakanlıkların verilerine, medyaya yansıyan haberlere yer verilmiştir.
Keywords : Çin, Kırgızistan, Bir Kuşak Bir Yol