Kubilay Kağan’ın Bir Budist Danışmanı: Liu Bingzhong

Authors : Şirinay Aziz

Pages : 19-37

Doi:10.59114/dasad.1552967

View : 161 | Download : 58

Publication Date : 2025-01-20

Article Type : Research Paper

Abstract :XIII. yüzyılda göçebe bir toplum olarak Moğollar, Kubilay Kağan ile birlikte Çin gibi yerleşik yaşam tarzına hâkim olan geniş toprakları ele geçirdi. Böylece Kubilay Kağan Kuzey ve Güney Çin’i birleştiren ilk yabancı hükümdar olarak tarihe geçti. Çin’i yönetebilmek için Kubilay Kağan çeşitli kavim ve ırktan olanları göreve atadı. Ancak hanedanın kuruluşunun başlangıcında Çin topraklarını ve halkını iyi tanıyan, çeşitli alanlarda bilgisi olan Çinli veya Çinlileşmiş danışmanlara daha ziyade ihtiyaç duyuldu. Bu bağlamda önemli bir tarihi şahsiyet olarak Liu Bingzhong karşımıza çıkmaktadır. Liu Bingzhong, bir keşiş kimliğiyle Kubilay Kağan’ın yanında onun siyasi, askeri ve mali açıdan önemli kararlar almasına yardımcı oldu. Bu süreçte Liu Bingzhong, Kağan’ın kendisine sağladığı destek ile bir dizi icraatları gerçekleştirdi ve gerçekleşmesine vesile oldu. Buna göre Çin toprakları “Çin yasası” ve Konfüçyüs devlet anlayışına göre yönetildi ve başarılar elde edildi. Hanedan adı “Yuan’a”, saltanat adı ilk önce “Zhongtong’a”, daha sonra ise “Zhiyuan’a” değiştirildi. Mimari açıdan dönemin iki büyük başkenti olan Shangdu ve Dadu (Pekin) inşa edildi. Merkez ve taşrada idari işlerden sorumlu muhtelif kurumlar tesis edildi. Bunun yanı sıra muhtelif memuriyetler oluşturuldu ve onların unvanları, görevleri, sayıları ve maaşları formüle edildi. Saray tören ritüelleri oluşturuldu ve memuriyet rütbelerine göre kıyafetler tasarlandı. Yuan Hanedanı’nın ilk resmi yasası olan “Zhiyuan Yeni Nizamnamesi” yanı sıra yeni bir takvim de oluşturdu. Liao, Jin ve Song hanedanlarının resmi tarihi yıllıkları derlenip tamamlandı. Ayrıca Liu Bingzhong Kubilay Kağan’a Çin topraklarını yönetmesine yardımcı olmak için konuda yetkili ve becerikli olan Çinli şahsiyetleri tavsiye etti. Bu çalışmada “Yuan Yıllığı”, “Yeni Yuan Yıllığı” vb. kaynak eserler başta olmak üzere araştırma eserleri de ele alınarak Yuan Hanedanı dönemindeki önemli şahsiyetlerden biri olan Liu Bingzhong’un hayatı, icraatları, onun Kubilay Kağan üzerindeki etkisi ve katkıları hakkında bilgiler sunmak amaçlanmıştır.
Keywords : Yuan Hanedanı, Kubilay Kağan, Liu Bingzhong, Yuan, Dadu