İlkokul Öğrencilerinin Velilerine Yönelik İstismarı Önleme Müdahale Programının Etkililiğinin İncelenmesi

Authors : Eda Durmaz, Türkan Yılmaz Irmak, Seda Sapmaz Yurtsever

Pages : 34-60

Doi:10.53444/deubefd.1422386

View : 38 | Download : 38

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Çocukluk dönemindeki cinsel istismar yaşantılarının çocuğun fizyolojik ve psikolojik sağlığı üzerinde yıkıcı etkileri olduğu gibi erişkin yaşama taşınan olumsuz sonuçları da mevcuttur. Cinsel istismara maruz kalan çocuklar utanç, suçluluk, depresyon gibi olumsuzluklarla baş etmek zorunda kalırken, yetişkin yaşamda da zihinsel, sosyal, cinsel ve kişilerarası işlevsellik açısından önemli güçlükler yaşamaktadır. Tüm bu olumsuz sonuçların önüne geçilebilmesinde en etkili müdahale ise erken çocukluk döneminde uygulanan önleme programlarıdır. Çocuk cinsel istismarını önleme programları sıklıkla okullarda çocuklara yönelik gerçekleştirilmektedir. Ancak Covid-19 Pandemisi esnasında çocuklar okullara yüzyüze devam edememişlerdir. Bu nedenle bu çalışmada ebeveynlere çevrimiçi ulaşılarak çocukların, beden sınırları ve farklı dokunuşlar konusundaki bilgi düzeyini arttırmayı amaçlayan 2 saatlik bir önleme programı geliştirilerek etkililiğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada çalışma grubunu 41 ilkokul 1. sınıf öğrencisi (X̅yaş= 6.78, SS= .42) oluşturmaktadır. Eğitim grubunda 21, kontrol grubunda ise 20 çocuğun yer aldığı 2 × 2\\\'lik faktöriyel araştırma deseniyle planlanan bu çalışmada, eğitimin etkililiğini değerlendirmek amacıyla \\\"İstismardan Korunma Becerisi Formu\\\" ve \\\"Çocuk Bilgi Envanteri\\\" ölçüm araçları, öntest ve sontest olarak uygulanmıştır. Eğitim içeriği çocuklara ebeveynleri aracılığı ile aktarılmıştır. Hazırlanan eğitim içeriği öncelikle eğitim grubundaki ebeveynlere çevrimiçi olarak verilmiş ve ebeveynleri tarafından çocuklara aktarılan kişisel güvenlik eğitiminin etkisi çocukların verdiği cevaplar üzerinden incelenmiştir. Elde edilen bulgular, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında ebeveynleri tarafından eğitim verilen çocukların cinsel istismardan korunma bilgi ve becerilerinde artış olduğunu göstermiştir. Ayrıca, araştırmaya katılan ebeveynlere eğitim programıyla ilgili görüşleri sorulmuş, eğitim programını yeterli ve anlaşılır buldukları ve ebeveynlerin çocuğun seviyesine uygun bilgi verme becerilerini arttırdığı görülmüştür.
Keywords : cinsel istismar, çocuk istismarı, cinsel istismarı önleme