Bir Resim, İki Perspektif: Ebeveynlerin Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Algılarının Metaforlar Yoluyla İncelenmesi

Authors : Uygar Bayrakdar, Emrah Gülboy, Seyhan Soğancı

Pages : 776-797

Doi:10.53444/deubefd.1567098

View : 38 | Download : 49

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Otizm spektrum bozukluğu (OSB) gibi farklı gelişimsel ihtiyaçları olan bir çocuğun aileye katılması, ailenin hayatını önemli ölçüde etkileyerek ailenin yaşam tarzını değiştirir. OSB’li çocuğun aileye katılmasıyla başlayan zorluklar, ailelerin çocuklarının tanı ve deneyimleri hakkında karmaşık algılar geliştirmesine neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, OSB tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin OSB’ye ilişkin algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmaya OSB tanılı çocuğa sahip 148 ebeveyn (74 anne ve 74 baba) katılmıştır. Bulgular, annelerin ve babaların 5 farklı kategoride toplam 99 (anne=39 ; baba=60) farklı metafor ürettiklerini, ebeveynlerin OSB’ye ilişkin ürettikleri metaforların aynı kategoriler altında gruplandığını dolayısıyla hem annelerin hem de babaların OSB’ye ilişkin oldukça benzer algılara sahip olduklarını göstermektedir. Çalışmanın bulguları alanyazında yer alan diğer çalışmaların bulguları ile tartışılarak ileri araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
Keywords : Otizm spektrum bozukluğu, ebeveynler, algı, metafor analizi, fenomenoloji