TANKER GEMİLERİNDEKİ ÇEVRESEL UYGUNSUZLUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ: PARİS MOU LİMAN DEVLETİ DENETİMLERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME

Authors : Demir Ali Akyar, Bulut Ozan Ceylan, Mehmet Serdar Çelik

Pages : 189-231

Doi:10.18613/deudfd.1263396

View : 109 | Download : 132

Publication Date : 2023-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Kıyı devletleri, limanlarına veya açık deniz tesislerine uğrak yapan yabancı bayraklı gemilere ve personeline liman devleti denetimleri (PSC) gerçekleştirmektedir. Uluslararası denizcilik sözleşmeleri ve Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme (MARPOL) kapsamında denizlerin ve doğal çevrenin korunması amacıyla uygulanan bu denetimler sürdürülebilir, temiz denizler ve doğal çevre açısından son derece önemlidir. Ancak son yıllarda artan deniz ticareti faaliyetleri, denizel çevreye çeşitli nedenlerle büyük ve kalıcı zararlar vermektedir. Ticari faaliyetlerin yürütüldüğü gemi türleri arasında tanker gemileri çevresel açıdan en riskli gemi türü olarak ön plana çıkmaktadır. Fakat denizcilik literatüründe tanker gemilerinin çevresel uygunsuzluklarının değerlendirilmesi konusunda kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Ayrıca mevcut çalışmalar uygunsuzlukların içeriği konusunda detaylı bilgi barındırmamakta, doğrudan MARPOL ekleri düzeyinde incelemektedir. Bu motivasyon ile, bu çalışmada tanker gemilerine ait MARPOL uygunsuzlukları Paris MoU kapsamında belirlenerek, gemi özellikleri ile denetim sonuçları arasındaki istatistiksel ilişkiler ortaya konmuştur. Bu bağlamda Paris MoU veri tabanından son beş yılı kapsayan 1.051 PSC denetimi verisi elde edilmiş ve bu denetimlerde MARPOL kapsamında tespit edilen 1.264 adet uygunsuzluk incelenmiştir. Çalışma sonucunda, Tanker gemilerinde sırasıyla en sık olarak; Pis su arıtma ekipmanı (Ek IV - 14402), Çöp yönetim planı (Ek V - 14503) ve Yağ/yakıt filtreleme ekipmanı (Ek I - 14104) ile ilgili MARPOL uygunsuzlukları tespit edildiği ortaya koyulmuştur. Ayrıca, istatistiksel olarak gemi yaşı ve denetim türü ile tespit edilen uygunsuzluklar arasındaki anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Analiz sonuçlarının mevcut tanker filosunun MARPOL Sözleşmesine uyumluluğunun iyileştirilmesi konusunda gemi işletmecilerine, acentelere ve gemi personeline, denetimlerdeki etkinliğin artırılması konusunda ise bayrak ve liman devleti denetim rejimlerine fayda sağlaması hedeflenmektedir.
Keywords : Liman Devleti Denetimi, Tanker Gemileri, MARPOL, Çevre